Pozitif psikolojik sermaye ve iş yükü algısının istenen ve istenmeyen rol ötesi davranışlara etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, pozitif psikolojik sermaye ve iş yükü algısının örgütsel vatandaşlık davranışları ve üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Beş bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünde araştırmanın problemi, amacı, önemi ve sınırlılıklarına ilişkin bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde, değişkenlere yönelik kuramsal bilgilere ayrıntılı bir şekilde verilmiştir. Üçüncü bölümde ise, çalışmanın değişkenleri arasındaki kuramsal temel açıklanmaya çalışılmış ve buna bağlı olarak araştırmanın hipotezleri oluşturulmuştur. Dördüncü bölümde, pozitif psikolojik sermaye ve iş yükü algısının örgütsel vatandaşlık davranışları ve üretkenlik karşıtı iş davranışlarına etkisini incelemeye yönelik amprik bir araştırmaya yer verilmiştir. Bir devlet üniversitesinde çalışan idari personelden anket yöntemiyle toplanan veriler istatistiksel anlamda değerlendirilmiştir. Çalışmanın beşinci bölümünde yer alan sonuç ve öneriler kısmında ise, araştırmanın sonuçları özetlenmiş ve genel bir değerlendirme yapılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri anlamak amacıyla yapılan analizler sonucunda, hem pozitif psikolojik sermayenin hem de iş yükü algısının rol ötesi davranışlar olarak ele alınan örgütsel vatandaşlık davranışları ve üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerinde önemli etkileri bulunduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, pozitif psikolojik sermaye düzeylerinin yüksek olması örgütsel vatandaşlık davranışlarının sergilenmesinin artmasını, üretkenlik karşıtı iş davranışlarının ise azalmasını sağlamaktadır. Diğer taraftan, iş yükü düzeylerinin olması gerekenden yüksek olarak algılanması, örgütsel vatandaşlık davranışlarının sergilenme düzeyinin azalmasına, üretkenlik karşıtı iş davranışlarının sergilenmesinin ise artmasına yol açabilmektedir.

The aim of this study is to examine the effects of positive psychological capital and workload perception on organizational citizenship behaviors and counterproductive work behaviors. In the first chapter of this study consisting of five chapters, information about the problem, purpose, importance and limitations of the research is given. In the second chapter, theoretical information about variables is given. In the third chapter, the theoretical basis among the variables of the study was tried to be explained and the hypotheses of the research were developed accordingly. In the fourth chapter, an empirical research is included to examine the effect of positive psychological capital and workload perception on organizational citizenship behaviors and counterproductive work behaviors. The data collected from administrative staff working in a state university through questionnaires were evaluated statistically. In the conclusions and recommendations section in the fifth chapter of the study, the results of the study were summarized and a general evaluation was made. As a result of the analyzes conducted to understand the relationships between variables, it was determined that both positive psychological capital and the perception of workload have significant effects on organizational citizenship behaviors and counterproductive work behaviors, which are considered as extra role behaviors. According to the findings, high levels of positive psychological capital increase the exhibit of organizational citizenship behaviors and decrease counterproductive work behaviors. On the other hand, perceiving the level of workload as higher than it should be may lead to a decrease in the exhibit of organizational citizenship behaviors and an increase in the display of counterproductive work behaviors.