Tip 2 diyabetes mellitusu olan hastalarda karaciğer yağlanması ve fibrozisi için prediktör faktörler

Abstract

Çalışmamızın amacı bilinen kronik karaciğer hastalığı olmayan ve T2DM tanısıyla poliklinik takiplerine gelen hastaların rastgele seçilerek non-invaziv yöntemlerden elastografi ile karaciğer değerlendirmesinin yapılması ve fibrozisle uyumlu görüntüsü ve hepatosteatozu olanlar ile olmayanların anamnez bilgileri, ilaçları, laboratuar tetkikleri, vücut ölçümleri karşılaştırılarak karaciğer fibrozisi ve yağlanması için prediktor faktörlerin, fibrozis skorlamaları ile elastografi arasındaki uyumun değerlendirilmesidir. Bu çalışmada; Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinde Ocak 2023 tarihinden itibaren hastanemize başvuran T2DM tanılı, 18 yaş üstü hastaların demografik ve klinik özellikleri, laboratuar ve görüntüleme tetkikleri, tedavileri incelendi. Elastografi ile görüntülemesinde karaciğer sertlik derecesi 8.5 kPa ve üzerinde olan hastalar ile altında olan hastalar, ayrıca grade 3 ve üzeri hepatosteatozu olan hastalar ile altında olan hastalar karşılaştırıldı. Şiddetli fibrozisi olan hastalarda diyabet süresinin daha yüksek (9,5 yıl) olduğu gözlendi (p=0,049). Grade 3 ve üzeri hepatosteatozu olan hastalarda HDL değeri (p=0,023) daha düşük iken, ağırlık (p=0,002), bel çevresi (p=0,012), yağ kütlesi (p=0,030) ve bel/boy oranının (p=0,039) daha yüksek olduğu saptandı. Fibrozisi olmayan hastalarda FIB-4 skoru ile elastografi 90,6% uyumluydu, ancak ilerifibrozisi olan hastalarda bu oran %16 idi. Tip2 DM ile takipli hastaların, hastalık yaşı arttıkça, NAYKH yönünden dedeğerlendirilmesi faydalı olabilir. NAYKH tanısı alan hastalarda ise ileri fibrozisiolanların tespit edilmesinde FIB-4 skorunun kullanılmasının maaliyet-etkin bir yöntem olacağı düşünülmüştür.

The aim of our study was to randomly select patients with no known chronic liver disease who came to outpatient clinic follow-up with a diagnosis of T2DM, and to evaluate the predictive factors for liver fibrosis and steatosis and the concordance between fibrosis scoring and elastography by comparing the anamnesis information, medications, laboratory tests, and body measurements of patients with and without hepatosteatosis. In this study, demographic and clinical characteristics, laboratory and imaging tests, and treatments of patients over 18 years of age with T2DM who were admitted to our hospital at Bursa Uludağ University Health Practice and Research Center since January 2023 were examined. Patients with a liver stiffness of 8.5 kPa and above on elastography imaging were compared with patients with less than 8.5 kPa, and patients with hepatosteatosis grade 3 and above were compared with patients with less than 3. Patients with severe fibrosis had a higher duration of diabetes (9.5 years) (p=0.049). Patients with grade 3 or higher hepatosteatosis had lower HDL values (p=0.023), but higher weight (p=0.002), waist circumference (p=0.012), fat mass (p=0.030) and waist/height ratio (p=0.039). In patients without fibrosis, elastography was 90.6% concordant with the FIB-4 score, but this rate was 16% in patients with advanced fibrosis. It may be useful to evaluate patients with type 2 DM in terms of NAFLD as the disease age increases. In patients diagnosed with NAFLD, the use of the FIB-4 score to identify those with advanced fibrosis was thought to be a cost-effective method.