Fen bilimleri öğretim programıyla bütünleştirilmiş empati eğitimi modüllerinin geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi

Abstract

Sürdürülebilirlik, insan davranışı ve toplumsal normlarda köklü bir değişikliği kaçınılmaz kılan küresel bir zorunluluktur. Bu dönüşümün kalbinde, insan ile çevre arasındaki bağlantıyı anlama ve empatiyi geliştirme yatmaktadır. Bu tez, sürdürülebilirlik bağlamında empatiye derinlemesine bir bakış sunmaktadır. Geliştirilen “Sıfır Atık Modülü” ve “Kedi Modülü”nün, fen eğitiminde empatiyi geliştirmek için nasıl etkili bir katalizör işlevi gördüğünü incelemektedir. İnsanları ve toplulukları daha sürdürülebilir davranışlar benimsemeye teşvik eden bu girişimler, empatinin teorik temellerinin, “Sıfır Atık”ın ve terk edilmiş hayvanlar konularında uygulanabilir prensiplerin yer aldığı girişimlerdir. Geliştirilen modüller, yarı deneysel yöntem ile 2022-2023 öğretim yılında İstanbul’daki özel bir okulun 7. sınıf öğrencileri ile işlenmiştir. Her modül çalışması on ikişer hafta sürmüş ve çalışmalara deney grubunda 16 öğrenci, kontrol grubunda 15 öğrenci katılmıştır. Veri toplama işlemi, Empatik Eğilim Ölçeği ve Çevre Eğitimi Anketi’nden oluşan nicel verilerle birlikte, öğrenci çalışma kâğıtları, posterler, projeler, yarı yapılandırılmış görüşmelerden oluşan nitel verileri içermektedir. Nicel analiz, öğrencilerin empati seviyeleri ile çevresel farkındalıkları ve tutumlarında, istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı bir artış olduğunu (Cohen’s d=0.79 ve 0.81); nitel analiz, öğrencilerin dönem boyunca birbirlerine yaptıkları katkıyı daha iyi anladıklarını göstermektedir. Deney grubundan 14 katılımcının 12’si, diğer üyelerle ilk başta birlikte çalışmak istemediklerini belirtirken, dönem sonunda tekrar iş birliği yapmaya istekli olduklarını ifade etmiştir. Bu bulgular, empati, çevre ve sürdürülebilirlik eğitimine odaklanan modüllerin, hedeflenen kazanımlarda etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, uygulama sonunda yapılan görüşmelerde öğrenciler, çevre dostu davranış edinimlerinde olumlu değişim olduğunu vurgulamışlardır.Sustainability constitutes a global imperative necessitating a transformative shift in human conduct and societal norms. At the heart of this transformation resides the fostering of empathy, and understanding of the interconnected relationship between humanity and its environment. This manuscript delves into the construct of empathy within the context of sustainability, examining how the designed “Zero Waste Module” and “Cat Module” function as a potent catalyst for nurturing empathy in science education. Through a deep exploration of the theoretical foundations of empathy and the pragmatic implications of Zero Waste Project and abandoned animals subject, comprehensive modules were designed and implemented with quasi experimental method for 7th grade students enrolled in a private school in Istanbul in the 2022 – 2023 academic year for two semesters. The study spanned 12 weeks for each module and engaged 16 students in the experimental and 15 students in the control group. Data acquisition involved quantitative methods, such as Empathic Tendency Scale and Environmental Education Survey, and qualitative approaches, including student worksheets, posters, project proposals, structured interviews, and reflection sheets. Quantitative analysis reveals a statistically significant increase in the students’ empathy, also, environmental awareness and attitudes (Cohen’s d=0.792 and 0.814). The qualitative analysis highlights students’ enhanced understanding of their peers’ contributions throughout the year; out of 14 participants, who were in different group than their preferred members, 12 were willing to collaborate with their group members again, even if they were reluctant to work with them at first. This indicates that these modules, positioned at the crossroads of empathy development, science, and sustainability education, have effectively enhanced students’ empathy. Additionally, there was an observable change in pro-environmental behavior.