İsmâîl Hakkî Bursevî’nin “Kitâbü’l-Envâr’ı

Abstract

Şuarâ tezkirelerinden başlayıp zamanımıza kadar gelen pek çok edebî kaynak ve antolojide, İsmâîl Hakki Bursevî’nin (1653-1725) şiirinden örnekler verilmiş ve nazımdaki ustalığından söz edilmiştir. Hakkî’nın şiirdeki başarısı, Celvetiye tarikatının son şeyhi ve de Rûhu’l-Beyân tefsirinin müellifi olarak kazandığı haklı iki şöhretin bir üçüncüsünü ve sacayağını teşkil etmektedir. Şiirlerinde tasavvufi muhtevâ zevk planında değil, hayat felsefesi düzeyindedir. Hakkî, dünya görüşü gibi sanat anlayışım da dinî esaslara ve tasavvufi düşünceye dayandıran velûd bir şâirdir. Hattâ “bir mikdâr Kur’ân-ı Kerîm ile iştigâl olunursa bir mikdâr dahi eş‘âr ile tefekkür olunmalıdır" diyerek şiirle alâkalanmayı tasavvufi âdâbdan saymıştır. Bu çalışma ile neşrini gerçekleştirdiğimiz Kitâbü’l-Envâr, Hakkî’nın vahdet-i vücûd görüşü de dahil, birçok tasavvufi mülâhazasına yer verdiği ve geniş bir şerh ile beraber kaleme aldığı 98 beyitlik müstakil bir manzumedir.

Kitab al-Amvâr, written and interpreted by İsmâîl Hakkî Bursavî, is a work which consists of 98 couplets. This article aims to give some Information about Kitab al-Anwâr. We have shown the full of poetic part; but as to prosal part, we had to be content with inital (matla) and last (makta ) couplets ’ interpretation because of the abundance of content.