Weber’in İslam görüşü üzerine bir değerlendirme

Abstract

Weber, İslam’ın şehirli aydınların değil, ganimet, fetih ve cinsel arzularını tatmin beklentisiyle motive edilmiş disiplinli savaşçılardan oluşan bir bedevi silahşorlar dini olarak ortaya çıktığını savunur. Ona göre İslam, kadın, lüks ve mal-mülk konusunda, tamamen hedonist bir ahlâkı benimsemiştir. Bu yüzden, kapitalizmin zemin hazırlayıcıları olan “serbest pazar”, “rasyonel teknoloji”, “rasyonel hukuk”, “otonom şehirler” ve “burjuva sınıfı”nın İslam toplumlarında yer edinemediği kanısındadır. İslam dünyasında onların yerini dinî hukuk ve iş dünyasındaki devlet müdahalesi almıştır. Weber’in İslam eleştirisi, kendi metodolojik ilkeleriyle bile ters düşen çelişkilerden ve önyargılardan dolayı ciddi boşluklar içermektedir. O, İslam konusunda kendi yöntemini terk eden bir sosyolog olarak tarihe geçmiştir.

Weber argues that Islam emerged as a bedouin warriors’ religion motivated by booty and sexual conques. According to him warrior vocabulary of militaristic motives was the sole motivational language of Islam, and acknowladged hedonist ethics about women, luxury and wealth. He saw “the liberal market”, 2 “rational technology”, “rational law”, “autonomous cities, and “bourgeous class” as preconditions of capitalism which contained all rationalities, which were not seen in İslamic societies. Weber overstated the role of the warrior. In fact, Early Islam was a trumph of Meccan merchants. He was a famous sociologist that did not follow his own sociological programme about Islam.