Türkiye ekonomisinde para politikası ve kredi kanalı

Abstract

Bu tez, parasal aktarım mekanizmasının kredi kanalı aracılığıyla makroekonomik göstergeler üzerindeki etkilerini incelemektedir. Parasal aktarım mekanizması, merkez bankalarının para politikası uygulamalarının ekonomi genelinde nasıl iletildiğini açıklarken, özellikle faiz oranları, kredi arzı ve likidite koşulları gibi unsurların işlevini ön plana çıkarmaktadır. Bu bağlamda kredi kanalı, faiz oranlarındaki değişimlerin bankacılık sistemi aracılığıyla kredi arzı üzerinde nasıl bir etki yarattığını ve bunun enflasyon oranı, toplam krediler ve kişi başına reel GSYH gibi temel makroekonomik göstergeler üzerindeki yansımalarını analiz etmektedir. Özellikle faiz oranlarının artması, bankaların kredi verme kapasitesini daraltarak özel sektör yatırımlarını ve tüketim düzeyini sınırlandırmakta; buna karşılık faiz oranlarının düşmesi ise kredi hacmini genişleterek ekonomik aktiviteyi canlandırmaktadır. Dolayısıyla kredi kanalı, para politikasının toplam talep üzerindeki etkisini derinleştiren temel aktarım mekanizmalarından biri olarak işlev görmektedir. Bu çerçevede, para politikası kararlarının enflasyon, kredi hacmi, büyüme oranı ve gelir dağılımı gibi göstergeler üzerindeki etkilerinin analizi, kredi kanalı üzerinden değerlendirilmekte; böylece para politikasının makroekonomik denge üzerindeki belirleyici rolü somut biçimde ortaya konulmaktadır.

This thesis investigates the effects of the monetary transmission mechanism on key macroeconomic indicators through the credit channel. The monetary transmission mechanism explains how central banks’ monetary policy actions are transmitted throughout the economy, emphasizing the role of factors such as interest rates, credit supply, and liquidity conditions. In this context, the credit channel focuses on how changes in interest rates influence banks’ lending capacity and how this, in turn, affects core macroeconomic indicators such as the inflation rate and total credit volume, real GDP per capita. In particular, an increase in interest rates tends to constrain banks' ability to extend credit, thereby suppressing private sector investment and consumption expenditures; conversely, a decrease in interest rates expands credit supply and stimulates economic activity. Accordingly, the credit channel serves as a key mechanism that amplifies the effects of monetary policy on aggregate demand. Within this framework, the impact of monetary policy decisions on inflation, credit growth, economic output, and income distribution is analyzed through the lens of the credit channel, thereby revealing the central role of monetary policy in shaping macroeconomic equilibrium.