Farklı sulandırıcılarla dondurulan Karacabey Merinosu spermasında taze aşamadaki mitokondriyal membran potansiyeli ve diğer spermatolojik özelliklerin dondurulabilirlik ve viabilite üzerine etkisi

Abstract

Sunulan çalışma farklı sulandırıcılarla sulandırılıp dondurulan taze koç spermasının dondurma-çözdürme ve 5 saat inkübasyon işlemi sonrasında elde edilen spermatolojik parametrelerle olan ilişkisini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirildi. Bu amaçla Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde aynı yetiştirme koşullarına sahip olan 10 baş Karacabey Merinosu ırkı koç kullanıldı. Koçlardan toplamda 100 ejakülat suni vajina yöntemi ile alınarak, 1/10 (sperma /sulandırıcı) oranında Tris, Steridyl veya Andromed ile sulandırıldı ve bireysel olarak donduruldu. Çalışmada, CASA ve Flow sitometri cihazları kullanılarak taze, sulandırma, ekilibrasyon, çözdürme ve beş saatlik inkübasyon sonrası aşamalarda spermatolojik değerlendirmeler yapıldı. Tris, Steridyl ve Andromed ile sulandırılan spermada çözdürme sonrası Total motilite (%TM), Progresif motilite (%PM), % plazma membranı ve akrozomu sağlam spermatozoa oranı (%Ca-AS) ve Polarize mitokondri (%Pol. Mito) oranları sırasıyla %35, %23 ve %15; %26, %16 ve %12; %36, %37 ve %21 ve %37, 31 ve 20; beş saat inkübasyon sonrası aşamada sırasıyla %34, %22 ve %8; %23, %16 ve %3; %27, %33 ve %10 ve %22, %24 ve %17 olarak belirlendi. Çözdürme sonrası aşamada %TM, %PM ve %Pol. Mito bakımından Tris sulandırıcısının diğer sulandırıcılara göre daha üstün olduğu belirlendi (P<0,001). Beş saat inkübasyon sonrası aşamada %TM ve %PM değerleri bakımından Tris sulandırıcısı ile sulandırılan grup daha üstün iken %Ca-AS bakımından Steridyl ile sulandırılan grup daha yüksek bulunmuştur. Sulandırma sonrası spermaya ait VCL (µm/sn), VAP (µm/sn), VSL (µm/sn), ALH (µm/sn) ve %Ca-AS değerlerinin ≥%40 motiliteyi tahmin etmedeki prognostik düzeylerinin AUC’a (ROC eğrisi altında kalan alan) göre iyi (>0,8–0,9) düzeyde olduğu, %PM, %RM, %MM, AHA (µm2), %LIN ve BCF (Hz) ise AUC’a göre orta (>0,7–0,8) düzeyde olduğu görüldü. Değerlendirilen tüm spermatolojik özelliklerin dondurma aşamalarından olumsuz etkilendiği belirlendi (P<0,001). Sonuç olarak, taze spermaya ait VCL (µm/sn), VAP (µm/sn), VSL (µm/sn), ALH (µm/sn), ve %Ca-AS spermatolojik özelliklerin çözdürme sonrası başarıyı tahmin etmede kullanılarak, zaman, personel çabası, malzeme ve mali kaynak israfının önemli ölçüde azaltılabileceği sonucuna varılmıştır.The present study was conducted to evaluate the relationship with the sperm parameters obtained after freezing-thawing and a 5-hour incubation process of fresh ram semen that diluted and frozen with different extenders. For this purpose, 10 rams of Karacabey Merino breed with the same breeding conditions in Bandırma Sheep Breeding Research Institute were used. Hundred ejaculates were collected by artificial vagina method and individually frozen after dilution with Tris, Steridyl or Andromed extenders at 1/10 semen/extender. In the study, spermatological evaluations were performed at fresh, after equilibration, post-thaw and five-hour post-incubation stages using CASA and Flow cytometry devices. The post-thaw Total Motility (%TM), Progressive Motility (%PM), % spermatozoa with intact plasma membrane and acrosome (%Ca-AS) and Polarized mitochondria (%Pol. Mito) of Tris, Steridyl and Andromed groups were 35%, 23% and 15%; 26%, 16% and 12%; 36%, 37% and 21% and 37%, 31% and 20%; and the post-thaw incubated spermatozoa were 34%, 22% and 8%; 23%, 16% and 3%; 27%, 33% and 10%; and 22%, 24% and 17%, respectively. The post-thaw %TM, %PM, and %Pol. Mito of Tris extender was found to be superior compared to the other extenders (P<0,001). For the spermatozoa that incubated for 5h; the %TM and %PM values of Tris group and the %Ca-AS values of Steridyl group was higher than other groups. The prognostic levels of VCL (µm/sec), VAP (µm/sec), VSL (µm/sec), ALH (µm/sec) and %Ca-AS values for predicting ≥40% motility were good (>0,8-0,9), while %PM, %RM, %MM, AHA (µm2), %LIN and BCF (Hz) were at intermediate (>0,7-0,8) level according to AUC. It was determined that all evaluated spermatological parameters were negatively affected by the freezing stages (P<0.001). It has been concluded that the VCL (µm/s), VAP (µm/s), VSL (µm/s), ALH (µm/s), and %Ca-AS of fresh semen parameters could forecast post-thaw success, thereby considerably decreasing the wastage of valuable time, personnel effort, materials, and financial resources.