Broilerlerde çevresel zenginleştirmenin büyüme performansı, hayvan refah ve davranış parametreleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada etlik piliçlerde çevresel zenginleştirmenin büyüme performansı, hayvan refahı ve davranış parametreleri üzerine etkisi incelenmiştir. Toplam 180 adet bir günlük yaşta Ross 308 erkek etlik civciv kullanılmıştır. Çalışma ticari bir etlik piliç kümesinin bir bölümünde üç adet altlıklı sistem (A) ve üç adet tünek ile zenginleştirilmiş çevre sistemi (Z) olmak üzere oluşturulan 6 bölmede yürütülmüştür. Çalışmada canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma oranı ve ölüm oranı üzerine her iki yetiştirme sistemi genel olarak benzer etkide bulunurken (P>0,05); 21 ve 28 günlük yaş dönemlerinde en yüksek canlı ağırlık (P=0,038 ve P=0,020), 1-21 ve 1-28 günlük yaş dönemlerinde en yüksek canlı ağırlık artışı (P=0,038 ve P=0,020), 1-21 ve 1-28 günlük yaş dönemlerinde ise en düşük yemden yararlanma oranı altlıklı yetiştirme grubunda saptanmıştır (P= 0,031 ve P=0,020). Refah parametrelerinden diz eklem yangısı bakımından altlıklı yetiştirme sistemindeki piliçler daha kötü durumda oldukları (P=0,000) ve yürüme durumlarının daha kötü olmaya yatkın olduğu saptanmıştır (P=0,052). Diğer refah parametrelerinden vücut tüy temizlik durumu, vücut yara durumu, ayak tabanı lezyon durumu, şişkin ayak lezyon durumu, tonik hareketsizlik (TI) reaksiyonu üzerine her iki yetiştirme sistemi benzer etkide bulunmuştur (P>0,05). İncelenen genel davranış parametreleri olarak; yem yeme, su içme, yürüme, ayakta durma, oturma, uyuma ve konfor davranışları olarak; bacak ve kanat germe, tüy karıştırma davranışları bakımından her iki yetiştirme sisteminde etlik piliçler birbirine benzer davranışlar göstermiştir (P>0,05). Sonuç olarak; tünek ile çevresel zenginleştirme uygulaması etlik piliçlerin büyüme performansı, davranışları ve bazı refah parametreleri üzerine önemli bir etkide bulunmazken, diz eklem yangısı ve yürüme durumları üzerinde olumlu etkide bulunmuştur.

In this study, it was aimed to investigate the effect of environmental enrichment on growth performance, welfare and behavioural parameters of broilers. A total 180 one-day-old Ross 308 male broilers were used. The study was carried out in a 6 compartments consisting of three litter systems (A) and three perch enriched environmental system (Z) in a section of a commercial broiler house. Both rearing systems had similar effects on live weight, live weight gain, feed conversion ratio and mortality rate (P>0,05); however, the highest live weight in the 21 and 28 days of age period (P=0,038; P=0,020), the highest live weight gain in the 1-21 and 1-28 days of age periods (P=0,038; P=0,020), and the lowest feed conversion ratio in the 1-21 and 1-28 days of age periods (P=0,031; P=0,020) were found in the litter system group. It was determined that the broilers in the litter system were in a worse condition in terms of hock burn (P=0,000) and their walking status was prone to be worse (P=0,052). Other investigated welfare parameters; body feather cleanliness, body wound, foot pad lesions, bumble foot lesions, tonic immobility (TI) reaction were found similar effects on both systems (P>0,05). The investigated general behaviors such as; eating, drinking, walking, standing, sitting, sleeping, and comfort behaviors such as; leg-wing stretching, feather maintenance were found similar in bopth systems (P>0,05). In conclusion; while the application of environmental enrichment with perchs did not have a significant effect on the growth performance, behaviors and some welfare parameters of broilers, it had a positive effect on hock burn and walking status