Sanal gerçeklik uygulamalarının müzik eğitimi lisans programı öğrencilerinin müzik performans kaygı düzeylerine etkisi

Abstract

Hızla gelişen sanal gerçeklik teknolojisinin gelişmiş ülkelerin eğitim sistemlerinde kullanımı artmakta, ülkemizde de bu teknolojinin eğitimde etkin şekilde uygulanmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu araştırmada müzik eğitimi lisans programı öğrencilerinin uygulama öncesi performans kaygı düzeylerinin belirlenmesi, performans kaygısını azaltmaya yönelik sanal gerçeklik yazılımı geliştirilmesi ve deneysel süreçte kullanılması; uygulama sonrası öğrencilerin performans gelişimleri ve kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi ile öğrenci görüşlerinin alınması amaçlanmıştır. Araştırmada karma yöntem araştırmalarından açıklayıcı ardışık karma desen kullanılmış olup, araştırma modeli ön test-son test kontrol gruplu deneysel desendir. Nicel veriler Kenny Müzik Performans Kaygısı Envanteri (KMPKE) ve Performans Gözlem Formu ile, nitel veriler ise deney grubunda yer alan 12 katılımcı ile yüz yüze yapılan görüşmelerden elde edilmiştir. Nicel veriler Mann-Whitney U ve t testi ile analiz edilmiştir. Nitel veriler ise içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiş ve bulgular tema ve kodlara ayrılarak tablolaştırılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda deney ve kontrol grubunun KMPKE ön test puanları arasında anlamlı bir fark bulunmadığı; kontrol grubunun KMPKE ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı; deney grubunun KMPKE ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olduğu; deney grubunun KMPKE son test puanları ile kontrol grubunun KMPKE son test puanları arasında anlamlı bir fark olduğu ve deney grubunun teknik, müzikal, kaygı ve genel performans puanlarının kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada sanal gerçeklik uygulamasının öğrencilerin çalışma süreçlerini desteklediği, performans sırasında heyecan kontrolüne katkı sağladığı, ders ve konser kaygısını azalttığı, konsantre olabilmelerine katkı sağladığı, rahat bir çalışma ortamı sunduğu, çalışma disiplinini artırdığı ve günlük çalışma süresinin uzamasına yardımcı olduğu belirlenmiştir.The use of rapidly developing virtual reality (VR) technologies is increasingly integrated into the education systems of developed countries and there is a growing need for their effective implementation in education in our country as well. This study aimed to determine the performance anxiety levels of undergraduate students in music education programs before the intervention, to develop a virtual reality application designed to reduce performance anxiety and use it during the experimental process, and to evaluate students’ performance development and anxiety levels after the intervention, along with gathering their opinions. The study employed an explanatory sequential mixed methods design, using a pretest–post-test control group experimental model. Quantitative data were collected using the Kenny Music Performance Anxiety Inventory (K-MPAI) and a Performance Observation Form, while qualitative data were gathered through face-to-face interviews with 12 participants from the experimental group. Quantitative data were analyzed using the Mann-Whitney U test and t test. Qualitative data were analyzed through content analysis, organized into themes and codes, and presented in tables. Findings revealed that there was no significant difference between the pre-test scores of the experimental and control groups; no significant difference was observed in the control group's pre-test and post-test scores; a significant difference was found between the experimental group's pre-test and post-test scores; a significant difference was found between the post-test scores of the experimental and control groups and the experimental group scored higher than the control group in terms of technical, musical, psychological, and overall performance. Additionally, the VR application was found to support students’ practice processes, contribute to managing excitement during performance, reduce lesson and concertrelated anxiety, enhance concentration, provide a comfortable working environment, increase study discipline and help extend daily practice duration.