Türkiye’de finansal regülasyonların bankacılık sektörüne etkileri

Abstract

Bankacılık sektörünün finansal piyasalar içerisindeki payının büyüklüğü göz önüne alındığında diğer sektörler ile arasındaki yüksek entegrasyon, yaşanan şokların diğer sektör ve kurumlara yayılmasını beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda çalışmada finansal istikrar, finansal kırılganlık ve regülasyon kavramları açıklanarak bankacılık sektörü ile olan ilişkileri ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, uygulanan finansal regülasyonların Türk Bankacılık sektörüne etkileri ve bu etkilerin finansal istikrar kapsamında değerlendirilmesidir. Bankacılık sektörünün istikrarının değerlendirilebilmesi amacıyla Türk bankacılık sisteminde 1999-2023 yılları arasında yaşanmış olan 2001 para krizi, 2008 küresel finansal krizi ve Covid 19 küresel salgının neden olduğu etkilerin giderilebilmesi amacıyla yapılan finansal regülasyonların Türk bankacılık sektörüne etkileri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu karşılaştırma sonucunda yapılan regülasyonların Türk bankacılık sistemi üzerinde doğrudan bir etkisinin bulunduğu ve sistemin Basel IV standartlarına uygun seyir gösterdiği gözlemlenmiştir. Ancak bankacılık sistemine yer alan bankalar, kamu sermayeli ve özel sermayeli bankalar olarak ayrıca incelendiğinde kamu sermayeli bankaların sektör ortalama değerlerinin altında kaldığı gözlenmiş ve Türk bankacılık sisteminin istikrarının değerlendirilebilmesi için sektörde yer alan bankaların sermaye grupları bazında incelenmesi gerekmektedir.

Considering the size of the banking sector's share in financial markets, the high integration with other sectors brings about the spread of shocks to other sectors and institutions. In this context, the concepts of financial stability, financial fragility and regulation are explained in the study and their relations with the banking sector are discussed. The aim of the study is to evaluate the effects of the implemented financial regulations on the Turkish banking sector and these effects within the scope of financial stability. In order to evaluate the stability of the banking sector, the effects of the financial regulations implemented in the Turkish banking system between 1999-2023 to eliminate the effects caused by the 2001 currency crisis, the 2008 global financial crisis and the Covid 19 global pandemic were comparatively examined. As a result of this comparison, it was observed that the regulations made had a direct effect on the Turkish banking system and that the system was in line with Basel IV standards. However, when the banks in the banking system are examined separately as public and private banks, it is observed that public banks remain below the sector average values, and in order to evaluate the stability of the Turkish banking system, the banks in the sector need to be examined on the basis of capital groups.