Türkiye’de yoksulluk ve bölgeler arası gelişmişlik farkları açısından: Sağlıkta adalet

Abstract

In a society, if there are systematically, socially produced and unfair differences exist in health, one can mention about health inequity. Although, it is assumed that everyone has rights of a healthy life, many people, particularly poor people can’t access to health services. The purpose of this work is to show the dimensions of health inequities in Turkey. Especially poor people can’t use health services as much as they need to be a healthy life in Turkey. Important issues are in regional differences. Health inequities not only exist in east region where poverty is common, but also in west region where poverty is deep. Both regions takes less of values of health expenditure shares according to there populations shares. Also, the health indicators are worse because of geographical and cultural access barriers in rural areas and especially in east region.

Bir toplumda, sistematik, sosyal olarak üretilmiş ve haksız sağlık farklılıklarının olması halinde sağlıkta adaletsizlikten bahsedilmektedir. Sağlık hakkından herkesin yararlanması gerektiği kabul edilmesine rağmen günümüzde başta yoksullar olmak üzere birçok insan sağlık hizmetlerine erişilememektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de sağlıkta adaletsizliğin boyutunu ortaya koymaktır. Türkiye’de özellikle yoksullar sağlık hizmetlerinden ihtiyaç duydukları kadar yararlanmaktadırlar. Bölgeler bazında ele alındığında en büyük sorun yoksulluğun yaygın olduğu doğu bölgesinde olmasına rağmen, yoksulluğun şiddetli olduğu batı bölgesinde de sağlıkta adaletsizliklerin olduğu söylenebilir. Her iki bölgede nüfuslarına oranla sağlık harcamalarından yeterli payı almaktadırlar. Bunun dışında, kırsal alanlarda ve özellikle doğu bölgesinde coğrafi ve kültürel erişim engellerinin de söz konusu olması nedeniyle sağlık göstergeleri Türkiye ortalamasının gerisinde kalmaktadır.