Modern polis ve Türk Emniyet Örgütü üzerine kurumsal ve uygulamalı bir çalışma: Bursa ili Emniyet Örgütü örneği

Abstract

Polis ve polislik uygulamaları, dünya üzerindeki birçok üniversitede araştırma konusu olmakta ve bu alanda yapılan çalışmalar yerel ve global platformlarda değerlendirilerek mevcut "polislik" ile ilgili problemlere çözüm için temel oluşturmaktadır. Bu tez çalışması da, Türk Emniyet Örgütü' nü, modern polis örgütleri ve tarihsel açıdan modern polisin gelişimini inceleyerek karşılaştırma ve örgütün "modernlik", "modernite" ve "küreselleşme" gibi kavramlara "yakın"lığını sorgulama amacıyla yapıldı. Özellikle Amerika ve Avrupa gibi gelişmiş ülkelerde "polis" ve "polislik" konularında birçok bilimsel araştırma yapılmakta ve hatta bu alanda üniversitelerde "kürsü"ler oluşturulmaktadır. Ancak Türkiye'de bu alana tam olarak eğilimli olan üniversite sadece Polis Akademisi'dir denilebilir. Zira henüz 2002-2003 döneminde bu alanda lisans üstü çalışmalarına başlanmıştır. Bilimsel araştırmalarla desteklenen ve eğitilen polisler, modern toplum ve modern devletin olduğu ya da oluşturulduğu yerde muhakkak daha verimli ve daha etkin olacaktır. Ancak bunun yapılabilmesi için öncelikle "modern olma"sını arzu ettiğimiz "varlık"ların durumu sorgulanmalıdır. Bu çalışmada polisin "modern"liği sorgulandı. Bununla birlikte tez çalışmasında belirtileceği gibi, -her devlet kurumu için geçerli olmakla birlikte- polis de içinde bulunduğu toplumu ve "adına" çalıştığı devleti temsil etmektedir. Polislik uygulamaları ele alındığında, Türkiye sınırları içerisindeki bazı kültür, alt-kültür ve sosyal yaşama ait unsurların bu uygulamalarda etkili olduğu görülecektir. Bu tez çalışmasında ilke olarak polis ve polisliğin tanımlarından başlayarak, polisliğin ortaya çıkışı, ilk polis ve polislik uygulamaları, modern polislik kavramı ile modern polisliğin gelişimi, modern devletlerde polislik ve modernite, post-modernite ve küreselleşme bağlamlarında polislik konuları ele alınmıştır. Ayrıca modern polisliğin kriterleri ile Türk Emniyet örgütünün bu anlamda kuramsal çerçevesi belirlenmeye çalışılmıştır. Son bölümde ise, modern polislik kriterleri açısından polis örgütünün durumunu belirlemek amacıyla birçok polislik uygulaması için "pilot bölge" olarak kabul edilen Bursa polisi ve Bursa halkı ele alınmıştır.