Bozulmuş alanlarda yayılış gösteren bitki türlerinin nitrat redüktaz aktivitesi (NRA) üzerinde araştırmalar

Abstract

Bu çalışmada, Uludağ Üniversitesi Kampüsü' nde antropojenik etkinlikler sonucu bozulmuş alanlarda yayılış gösteren 54 bitki türünün farklı organlarına ait (toprakaltı sistemi, yaprak, gövde, çiçek, meyve, yaprak sapı) nitrat redüktaz aktivitesi (NRA) ve yapraklarındaki toplam azot içeriği ile bu bitkilerin topraklarındaki aktüel mineral azot (NO3- ve NH4+) ve toplam azot içeriği araştırılmıştır. Bitkilerin nitrat indirgeme kapasitesi türe özgü olarak değişim göstermiştir. Araştırılan birçok türün birim NRA değerlerine göre organlar arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur (P<0,05). En yüksek NRA değeri çoğunlukla yapraklarda saptanmış olmakla beraber diğer organların da bitkinin nitrat beslenmesine katkı sağladığı belirlenmiştir. Ayrıca toprakta artan nitrat içeriği ile türlerin yaprak NRA değerleri arasında ve yaprak nitrat redüktaz aktivitesi ile toplam azot içeriği arasında anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur (P<0,05). Araştırma sonucunda belirlenen nitrat özümleme kapasitesi yüksek türler; bozulmuş alanlarda meydana gelebilecek nitrat kayıplarını azaltmaları, bozulmuş olan alanı tamir ederek diğer türler için hazır hale getirmeleri ve doğal süksesyon sürecindeki rolleri bakımından ekolojik bir öneme sahiptir.

In this study, the nitrate reductase activities (NRA) and total nitrogen contents in different compartments (leaf, stem, flower, petiol, fruit and below ground) of 54 plant species spread on Uludağ University campus and, actual mineral (NO3- and NH4+) and total nitrogen contents in their soils were investigated. The nitrate reduction capacities of each species were determined as NRA per total plant. Differences among compartments of plant species were significant. In these species the highest NRA values were determined in leaves. The significant positive correlations were found between nitrate contents of soils and leaf NRA and leaf NRA and total nitrogen content (P<0,05). Our results indicates that the nitrate reduction capacity of plants specific to species. The species which have high nitrate assimilation capacities have important ecological roles in restoration of destroyed areas by different ways such as reducing the nitrate losses and changing soil properties.