Hemiplejik hastardaki spastik düşük ayak tedavisinde elektrik stimülasyonu ile kombine edilmiş düşük doz botulinum toksin etkinliğinin yüksek doz botulinum toksin ile karşılaştırılması

Abstract

Hemiplejik hastalarda önemli bir fonksiyonel yetersizlik ve disabilite nedeni olan spastisite tedavisinde, bugüne dek pek çok tedavi seçeneği denenmiştir. Botulinum Toksini (BTX), son yıllarda özellikle lokalize spastisite tedavisinde kullanılan etkili ve güvenli bir ilaçtır. Ancak, tedavi maliyetinin yüksek olması klinik kullanımı kısıtlayan önemli bir faktördür. Bu çalışma, tedavi etkinliğini artırmak amacıyla elektrik stimülasyonu ile kombine edilmiş düşük doz BTX ile yüksek doz BTX tedavisinin etkinliğini karşılaştırmak üzere planlandı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Polikliniği'ne serebrovasküler olaya bağlı spastik düşük ayak tanısıyla başvuran 11 hemiplejik hasta çalışmaya alınarak iki gruba randomize edildi. Birinci gruba (n=6), tibialis posterior kasına yapılan düşük doz (100 Ü) BTX enjeksiyonunu izleyen üç gün süresince ayak bileği plantar ve dorsal fleksör kaslarına elektrik stimülasyonu uygulandı. İkinci gruptaki (n=5) hastaların ise soleus, tibialis posterior, gastroknemius lateralis ve medialis kaslarına toplam 400 Ü BTX enjeksiyonunu izleyen üç gün süresince plasebo elektrik stimülasyonu uygulandı. Hastalar başlangıçta ve tedavinin 2.,4.,8. ve 12. haftalarında aşağıdaki parametrelere göre değerlendirildiler: Ayak bileği istirahat, aktif ve pasif EHA açıları, Modifiye Ashworth Skalası'na göre spastisite şiddeti, Breys Giyme Skoru, Ambulasyon Skoru, Klonus Skoru ve Hasta Global Spastisite Değerlendirme Skoru. Birinci grupta ambulasyon skorunda, ikinci grupta Asworth skorunda istatistiksel olarak anlamlı düzelme kaydedildi. Gruplar arası karşılaştırma sonucunda, ikinci grupta istirahat açısında gözlenen daha fazla artış dışında, parametrelerde anlamlı fark gözlenmedi. Sonuç olarak, tedavi sonrasında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmaması, her iki tedavi seçeneğinin birbirine üstünlüğünün olmadığını düşündürmektedir.

Several treatment strategies have been tried in alleviating spasticity, which is an important cause of functional impairment and disability in hemiplegic patients. Botulinum Toxin (BTX) is currently being used as a safe and effective agent especially in treatment of localised spasticity. However, cost of therapy is a major limiting factor in its clinical use. In an attemt to increase the treatment effect, we have designed this study to compare the effectiveness of electrical stimulation combined low dose BTX injection swith high dose BTX applications. Eleven hemiplegic patients, admitting to Uludag University Medical Faculty, Department of Physical Medicine and Rehabilitation who had developed a spastic drop foot as a result of serebrovascular accident were included in the study and randomly allocated into two treatment groups. The first group (n=6) recieved low dose (100 0) BTX injection of tibialis posterior muscle in combination with the electrical stimulation of both plantar and dorsal flexor muscles of the ankle in the following three days. The second group (n=S) recieved 400 U BTX treatment which included injections of soleus, tibialis posterior, gastrocnemius lateralis and medialis muscles and placebo electrical stimulations in the following three days. The patients were evaluated before and 2, 4, 8 and 12 weeks after injection according to the following parameters: Resting, active and passive ankle range of motion, spasticity in Modified Ashworth Scale, Ambulation Score, Clonus Score, Brace Wear Scale and Patients Global Assessment Score. Statistically significant improvement was noted for Ashworth score in the second and ambulation score in the first group. No statistically significant difference was ·found between the two treatment groups, except the greater increase in rest position in the second group. In conclusion, the similarity of the results among the two treatment groups suggests that they are not superior to each other.