Türkiye'de kalkınma planlarında bölgelerarası kalkınma politikası

Abstract

İktisadi büyüme kalkınmayla ilgili Literatürde ulusal ve bölgesel kalkınma, planlama konuları önemli bir yere sahip olmuştur. Türkiye'de ulusal ve bölgesel planlama konularında ciddi çalışmalar yapılmış ve Türkiye'de ulusal (makro) ve bölgesel (mikro). anlamda gelişmişlik ölçülerine bakılarak diğer uluslardan gelişmişlik farkımız ve aynı zamanda bölgelerimiz arasında gelişmişlik farkları anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmaların nihai amacı ulusal ve bölgesel anlamda görülen gelişmelerin planlı bir yönteme bağlanmasıyla; hem diğer uluslarla ülkemizin arasındaki gelişmişlik farkını hem de bölgelerimiz arasındaki gelişmişlik farklarını kapatarak ülkemizin çağın ve günün gereklerine uygun bir yaşayışa kavuşturmaktır. Ancak uygulamada 35 yılı aşkın planlama deneyimine ve birikimine karşın, az gelişmiş bölgelerin potansiyellerinin hala ortaya konulmamış ve envarterlerinin çıkarılamamış olması kabul edilebilir bir durum değildir. Türkiye'de büyüme ve kalkınmaya ulusal ve bölgesel planlamaya katkı sağlayacağını düşündüğüm çerçevede; iyi bir anayasanın demokratik bir ülkenin ( planlamanın mekan boyutu) oluşturması için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması, Ulusal ve bölgesel planlamanın birlikte düşünülmesi, planlamanın zaman modellerinin oluşturulması, kalkınma modelinin ekonomik-ekonometrik ve sosyal bakışının çakıştırılması, bölgesel bazda havza planlamasından ( GAP örneği) ve doğal veya sunni kalkınma kutuplarından yararlanılması, nihai olarak da insan faktörüne planlama olgusu içinde sadece beşeri kaynak olarak değil yaşamın asli unsuru olarak da bakılması ve yer verilmesi gerekir. Ancak o zaman ülkemizin ulusal ve bölgesel planlamanın, bölgeler arası kalkınma politikalarının ciddi ve bilimsel oluşturulmasıyla, çağdaşlaşma ve ilerleme yolumuz yeterli aydınlığa kavuşacağı açıktır.