Bursa il merkezindeki kamu liselerinde çalışan öğretmenlerin sağlık durumu ve işitme problemleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı Bursa'nın üç merkez ilçesindeki kamu ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerde işle ilgili olabilecek sağlık sorunlarını belirlemek, odyometre ile işitme durumlarını değerlendirmek ve gürültü ölçümü yaparak okulların gürültü seviyelerini saptamaktır. Okulların seçiminde ilçelere göre tabakalandırılmış, öğretmen sayılarına göre ağırlıklandırılmış, rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada örnekleme çıkan, Nilüfer'de 2, Osmangazi'de 5 ve Yıldırım'da 3 olmak üzere toplam 10 lisede 462 öğretmene (%80,2) ulaşılmıştır. Araştırmamız okullarda gürültü ölçümü, anket formu ve Genel Sağlık Anketi-12'nin (GSA-12) uygulanması, otoskopla kulak muayenesi ve odyometri ile işitme testi yapılması şeklinde dört basamakta uygulanmıştır. Çalışmamızda öğretmenlerin %89,8'inin çalışma koşullarından kaynaklandığını düşündüğü en az bir yakınması vardır. Öğretmenlerde en fazla baş ağrısı, boğazla ilgili ve kas iskelet sistemi ile ilgili yakınmalar vardır. Baş ağrısı meslek liselerinde ve 40 yaşın üzerindekilerde sık görülürken boğazla ilgili yakınmalar 10 yıl ve daha az çalışanlarda sık görülmektedir. Bu yakınmaları olanların işe devamsızlıkları daha fazladır. Öğretmenlerin %27,1'i GSA-12 puanına göre ruhsal hastalıklar için risk altındadır. Sınıflarda ölçülen gürültü düzeylerinin hepsi standartların üzerinde bulunmuştur. Öğretmenlerin %37,4'ü çalıştıkları ortamın gürültülü olduğunu düşünmekte, %53,0'ü zamanının yaklaşık olarak yarısında ve daha fazlasında sözel iletişimi bozacak kadar gürültüye maruz kaldığını düşünmektedir. Öğretmenlerin %29,0'unun saf ses odyometrisi sonucu normal değildir. Erkeklerde, 40 yaşın üzerindekilerde ve sık kulak çınlaması olanlarda işitme kaybı daha fazladır. Öğretmenlerde işle ilgili olduğu düşünülen yakınmaları azaltmak için okullardaki ve sınıflardaki öğrenci sayıları azaltılmalı, öğretmenlerde işle ilgili strese neden olabilecek iş yükü azaltılmalıdır. Ruhsal hastalıklar açısından öğretmenlere okullarda psikolojik danışmanlık hizmetleri verilmelidir. Öğretmenlere işitme taraması yapılması uygun olur. Çınlama varlığı işitme kaybı açısından ön bulgu olabilir. Bu nedenle çınlaması olan öğretmenler bu konuda bilgilendirilmeli, bu öğretmenlerin işçi sağlığı hizmetleri alması sağlanmalıdır.

The aim of this study was the determine of possible work related health problems of teachers who work at public high schools that located in Bursa's three main district are defined, evaluate their hearing levels by audiometer and detect the noise level of schools with noise measurement. Randomize sampling method has been used to determine the schools and it's been stratified for districts and weighted for the number of teachers. In total 462 teachers in 10 high-schools (80,2%) which are 2 in Nilufer, 5 in Osmangazi and 3 in Yildirim were involved. This study have been conducted in four phase: measuring noise in schools, applying questionnaire form and the General Health Questionnaire-12 (GHQ-12), examining ear with otoscope and making hearing test with audiometer. 89,8% of teachers have at least one complaint which is most possibly related to work environment. The most common complaints are headache, throat and musculoskeletal system. Headache is most seen in vocational high-schools and above the age of 40. Throat related complaints are seen among teachers who work under 10 years and less. The teachers who have these complaints have more absentee rates than the other teachers. 27,1% of teachers are under risk of psychiatric disorders according to General Health Questionnaire -12 (GHQ-12). The results of noise measurements in classrooms are confirmed as higher than standart levels. 37,4% of teachers consider their work environment as noisy and 53,0% consider that they are exposed to noise that adversely affect the communication between them approximately at the half or more of their time. The pure tone audiometer results among 29,0% of teachers are not considered as normal. Hearing loss is revealed more among males and people who is younger than 40 years and have frequent tinnitus. The number of students in schools and classrooms should be reduced and also the work load of teachers should be optimised in order to mitigate their complaints that are most related to work environment. Teachers should be given psychologic counseling service to prevent psychiatric diseases. Hearing screening should be performe to teachers would be appropriate. Tinnitus may be a preliminary finding for hearing loss. Therefore, theachers who have tinnitus should be informed about this issue and also receive occupational health services to these teachers should provided.