Türkiye katılım finans ekosisteminde kitle fonlamanın rolü

Abstract

İktisadi yaşamda girişimcilerin ve proje sahiplerinin fikirlerini hayata geçirebilmeleri için gerekli finansmana erişim sağlamaları her zaman büyük bir sorun olmuştur. Bu soruna ekonomik sistemler birçok borçlanma aracı türeterek cevap bulmaya çalışmıştır. Finansmana erişim için kullanılan alternatif finansman kaynaklarından biri de kitle fonlama yöntemidir. Mevcut literatürde ismini çoğunlukla yeni bir alternatif finansman yöntemi olarak görmekte olduğumuz kitle fonlama yöntemi, internet ve sosyal ağ platformlarının imkânları kullanılarak, bir girişim veya proje için gerekli sermayenin hızlı bir şekilde kitlelerden sağlanmasına yardımcı olurken, yatırım fırsatları arayan birikim sahiplerine de alışılagelmişin dışında bir fırsat sunmaktadır. Dünya çapında hızla yayılan ve hacmi her geçen yıl artan bu kitle fonlama sistemine yönelik, Türkiye’de de hem fikri anlamda hem de mevzuat anlamında önemli gelişmeler gerçekleşmektedir. Bu çalışmada kitle fonlama modelinin temel işleyiş yapısını, taraflarını, Dünya ve Türkiye örnekleri incelenmiş, sonrasında Türkiye katılım finans ekosistemi içerisinde edinebileceği konumu, sunabileceği fırsatlar, barındırdığı riskler ele alınmış ve öneriler sunulmuştur. Araştırma deseni olarak nitel yöntem tercih edilmiştir. Doküman incelemesi, gözlem ve23 paydaşla (platform sahipleri, yatırımcılar, akademisyenler) yapılan yarı yapılandırılmış mülakatlarla veriler toplanmıştır. Toplanan veriler SWOT analiz yapılarak sunulmuştur. Kitle fonlama sektörüne yönelik farklı açılardan güçlü, zayıf yanlarla birlikte riskler ve fırsatlar ortaya konulmuştur. Bu bulgulardan en dikkat çekeni ise katılım finans ilkeleri ve denetim mekanizmasının doğru uygulanmasının kitle fonlama sisteminin geleceğine önemli katkılar sunacağıdır.In economic life, it has always been a big problem for entrepreneurs and project owners to access the necessary financing to realize their ideas. Economic systems have tried to find an answer to this problem by creating many financial instruments. One of the alternative financing methods used to access finance is crowdfunding. The crowdfunding method, which is mostly seen as a new alternative financing method in the existing literature, helps to quickly provide the capital required for an initiative or project from the masses by using the opportunities of the internet and social network platforms while also offering an unusual opportunity to savers looking for investments. Significant developments are taking place in Turkiye, both in terms of ideas and legislation, regarding this crowdfunding system, which is rapidly spreading around the world and whose volume increases every year. In this thesis, the basic operating structure of the crowdfunding model, involved parties, and examples from the world and Turkiye are examined, and then the position it can acquire within the Turkish participation finance ecosystem, the opportunities it can offer, the risks it entails are discussed, and suggestions are presented. A qualitative method was preferred as the research design. Data was collected through document review, observation and semi-structured interviews with 23 stakeholders (platform owners, investors, academics). The collected data was presented by SWOT analysis. From different perspectives, strengths, weaknesses, risks, and opportunities for the crowdfunding sector have been revealed. The most noteworthy of these findings is that the correct implementation of participation finance principles and audit mechanisms will significantly contribute to the future of the crowdfunding system.