Yeni sınıf hareketleri ve mekânsal etkileri: Bursa örneği

Abstract

Çağdaş kapitalist kentler, toplumsal eşitsizlikleri mekânsal düzlemde yeniden üreten yerleşim birimleridir. Bu temel işlev farklı zamanlarda eşitsizliği düzenleyen ilke ve mekanizmalardaki değişime göre farklı düzeylerde ve görünümlerde kendini gösterir. Bu çalışma 21. yüzyılda kentsel mekânların toplumsal sınıflar tarafından nasıl paylaşıldığı sorusuna yanıt ararken kentlerin çok parçalı görünümler almasının altında yatan ilke ve mekanizmaların neler olduğunu araştırmaktadır. Kentsel alanlar, toplumsal sınıfların sürekli müzakere ve mücadelelerine sahne olduğu, farklı toplumsal gruplar arasında etkileşimsel süreçlerin gerçekleştiği coğrafi uzamlardır. Ancak toplumsal sınıfların farklılaşma biçimleri ve bu farklılıkların kent alanlarına tezahürü kentsel mekânın dönüşümünü dinamik hale getirmektedir. Bu çalışma sınıf ve mekân arasındaki ilişkiyi ele alırken sınıf ve kent sosyolojileri arasındaki kurulacak teorik mutabakatın kentsel ayrışmanın yeni biçimlerine ışık tutacağı iddiasını taşımaktadır. Fransız sosyolog Pierre Bourdieu’nün sınıf yaklaşımının kentsel ayrışmanın yeni biçimlerini çözümlemedeki etkinliği değerlendirilirken; çağdaş toplumsal farklılaşmanın inşasında belirleyici olan Bourdieuyen sermaye teorisinin kentsel ayrışmanın oluşumunu çözümlemede etkin olup olmadığı sorusu Bursa kent alanı üzerinden tartışılmaktadır. Buradan hareketle kent alanında yeni farklılaşma kalıpları kültürel sınıf yaklaşımıyla değerlendirilmektedir. Çalışma kapsamında Bursa’nın üç merkez ilçesi olan Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım’da yürütülen nicel ve nitel araştırmanın sonuçları sınıf temelli eşitsizliklerin bölgesel eşitsizliklerle örtüştüğünü göstermekdir.

Contemporary capitalist cities are settlements that reproduce social inequalities on a spatial plane. This basic function manifests itself in different levels and appearances according to the change in the principles and mechanisms that regulate inequality at different times. While this study seeks to answer the question of how urban spaces are shared by social classes in the 21st century, it explores the principles and mechanisms underlying the multi-part appearance of cities. Urban areas are geographical spaces where social classes are the scene of constant negotiations and struggles, and interactional processes take place between different social groups. However, the differentiation of social classes and the manifestation of these differences in urban areas make the transformation of urban space dynamic. While this study deals with the relationship between class and space, it claims that the theoretical reconciliation between class and urban sociologies will shed light on new forms of urban segregation While evaluating the effectiveness of French sociologist Pierre Bourdieu's class approach in analyzing new forms of urban segregation; The question of whether the Bourdieuyen theory of capital, which is determinant in the construction of contemporary social differentiation, is effective in analyzing the formation of urban segregation is discussed over the Bursa city area. From this point of view, new differentiation patterns in Bursa city area are evaluated with the cultural class approach. Within the scope of the study, the results of the quantitative and qualitative research carried out in the three central districts of Bursa, Nilüfer, Osmangazi and Yıldırım, show that class-based inequalities overlap with regional inequalities.