Enflasyon işletmeler üzerindeki etkileri ve genel fiyat düzeyi muhasebesi

Abstract

Enflasyon ortamında faaliyette bulunan işletme yöneticileri, planlama, karar alma ve denetleme işlevleri üzerinde sürekli bir baskı hissetmektedirler. Bunun sonucu olarak faaliyetlerine yön verecek doğru politikalar oluşturmakta zorlanmaktadırlar. Yöneticiler : - Doğru zamanda, doğru alanlara yatırımlara yönelmekte, - Faaliyetlerini sürdürmek ve yatırımlarını gerçekleştirmek için gereksinim duyulan finansman kaynaklarını temin etmekte, - Optimal üretim miktarını saptamak ve mamul kompozisyonlarını oluşturmakta, - Pazarda meydana gelen gelişmelere ve maliyetlerdeki dalgalanmaya paralel olarak doğru fiyatlama kararları almakta, - işletme sermayesinin korunmasını sağlayacak ve aynı zamanda hissedarların beklentilerine cevap vererek kar payı politikaları saptamakta güçlük çekmektedirler. Söz konusu problem sahalarında enflasyonun olumsuz etkilerini azaltacak doğru kararlar alınması, rasyonel politikaların oluşturulması, işletme içi ve dışı bilgi akısının uygun bir zemin hazır lamasına bağlıdır. Muhasebe sistemi bu noktada önem kazanmaktadır. Enflasyon ortamında Geleneksel Muhasebe Sistemine dayalı finansal veriler, işletmelerin gerçek durumunu yansıtmamaktadır. Çünkü, fiyat düzeyindeki değişimler Geleneksel Muhasebenin temel varsayımlarını geçersiz kılmaktadır. Bu nedenle, fiyat hareketlerini yok sayan bir sistemin ürettiği bilgiler, finansal raporlar işletme faaliyetleri hakkında ilgili kişi ve grupları yanıltabilmektedir. Enflasyonun uzun yıllardır varlığını sürdürmesi enflasyonun geçici bir olgu olmadığının kabul edilmesine ve Geleneksel Muhasebe Sisteminin yetersizliklerinin tartışılmasına sebep olmuştur. Bu tartışmalar, söz konusu sistemin eksikliklerini gidermeye yönelik geçici modellerin yanı sıra, Tarihi Maliyet Muhasebesine alternatif oluşturabilecek Muhasebe Sistemlerinin geliştirilmesine zemin hazırlamıştır. Genel Fiyat Düzeyi Muhasebesi, Geleneksel Muhasebe Sisteminin temel ilkelerine bağlı kalarak tarihi maliyet verilerinin, genel fiyat düzeyini yansıtan endeksler yardımıyla düzeltilmesini ve sermayenin satın alma gücü bakımından korunmasını hedeflemektedir. Bu nitelikleri gereği. Genel Fiyat Düzeyi Muhasebesi; - Mevcut muhasebe sistemlerine uyarlanması kolay, - Uygulanması basit ve büyük ölçüde objektif, - Yasal mevzuatımıza adapte edilme olasılığı en yüksek olan enflasyon muhasebesi sistemidir. Genel Fiyat Düzeyi Muhasebesi, enflasyonun işletmeler üzerindeki etkilerini ölçmek ve izole etmek amacındadır. Bu nedenle, hem işletmeler bazında hem de ülke ekonomisinde etkinlik ve verimliliği arttırabilecek bir muhasebe modeli olmaya adaydır.