Masaj, küvet banyo, silme banyo yöntemlerinin bilirübin düzeylerine, cilt bariyerine, neonatal konfora, yaşam bulgularına etkisi: Randomize klinik çalışma

Abstract

Bu çalışma, fototerapi uygulanan term yenidoğanlarda masaj, küvet banyo ve silme banyo uygulamalarının bilirübin düzeyleri, fizyolojik parametreler, konfor düzeyi ve cilt bariyeri üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Randomize kontrollü deneysel tasarımla yürütülen araştırma, yenidoğan yoğun bakım ünitesinde fototerapi tedavisi alan 120 term yenidoğan ile yürütülmüştür. Yenidoğanlar, basit rastgele örnekleme yöntemiyle masaj, silme banyo, küvet banyo ve kontrol grubu olmak üzere dört gruba (n=30) ayrılmıştır. Müdahale gruplarına fototerapi öncesinde silme banyo, küvet banyo ve masaj uygulanmış; kontrol grubuna ise yalnızca standart bakım uygulanmıştır. Veri toplama sürecinde uygulama öncesi dönemde vital bulgular, cilt nemi, bilirübin düzeyleri, Cilt Durumu Değerlendirme Ölçeği ve Yenidoğan Konfor Ölçeği ile ölçümler yapılmıştır. Uygulama sonrası 5. ve 30. dakikalarda vital bulgular ile konfor düzeyi; 6. ve 24. saatlerde ise cilt nemi, bilirübin düzeyleri ve cilt durumu yeniden değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler, ANOVA, Benforroni, Kruskal-Wallis, Ki-kare ve tekrarlı ölçümler ANOVA testleri ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre, masaj grubundaki bebeklerde uyku süresi, dışkılama ve idrar sıklığı daha yüksek, fototerapi alma süresi ise daha kısa bulunmuştur. Yenidoğan Konfor Davranış Ölçeği puanları masaj grubunda daha düşük olup daha yüksek konfor düzeyini göstermektedir. Masaj ve küvet banyo uygulamalarının cilt bariyerinin korunmasında etkili olduğu belirlenmiş, fizyolojik parametreler açısından ise en stabil sonuçlar masaj grubunda elde edilmiştir. Tüm gruplarda bilirübin düzeylerinde zamanla azalma gözlenmiş, ancak bu düşüş masaj ve küvet banyo gruplarında daha belirgin olmuştur (p<0,05). Sonuç olarak, masaj uygulaması; fototerapi sürecindeki term yenidoğanlarda bilirübin düzeyini düşüren, fizyolojik stabiliteyi destekleyen, konfor düzeyini artıran ve cilt bütünlüğünü koruyan etkili bir hemşirelik girişimi olarak değerlendirilmiştir.This study aimed to investigate the effects of massage, tub bathing, and sponge bathing on bilirubin levels, physiological parameters, comfort levels, and skin barrier in term newborns undergoing phototherapy. It was designed as a randomized controlled experimental study and included 120 term newborns receiving phototherapy in a neonatal intensive care unit. The newborns were randomly assigned to four groups (n=30 each): massage, sponge bath, tub bath, and a control group. Before phototherapy, the intervention groups received a sponge bath, tub bath, and massage while the control group only received standard clinical care. Data were collected on vital signs, skin moisture, bilirubin levels, the Skin Condition Assessment Scale, and the Neonatal Comfort Behavior Scale before the intervention. Post-intervention assessments were conducted at the 5th and 30th minutes for vital signs and comfort levels, and at the 6th and 24th hours for skin moisture, bilirubin levels, and skin condition. The obtained data were comparatively analyzed using ANOVA, Benforrini test, Kruskal-Wallis test, Chi-Square test, and repeated measures ANOVA. The findings indicated that the massage group experienced longer sleep durations, more frequent urination and defecation, and shorter durations of phototherapy. The Neonatal Comfort Behavior Scale scores were lower in the massage group, suggesting a higher comfort level. Both massage and tub bathing effectively preserved skin integrity, while the most stable physiological parameters were observed in the massage group. Although bilirubin levels decreased over time in all groups, this reduction was more pronounced in the massage and tub bath groups (p<0,05). In conclusion, massage application was evaluated as an effective nursing intervention that reduces bilirubin levels, supports physiological stability, increases comfort level, and protects the skin barrier in term newborns undergoing phototherapy.