Bursa'da yaşayan Bulgaristan Türklerinde müziğin sosyo-kültürel bağlamda incelenmesi

Abstract

Müzik kültürü, Bulgaristan Türklerinin kimliklerini koruma ve ifade etme süreçlerinde merkezi bir yer tutmakta, aynı zamanda kültürel entegrasyonlarına da önemli katkılar sağlamaktadır. Bu yüksek lisans tezi, Bursa'da yaşayan Bulgaristan Türklerinin müzik kültürünü sosyo-kültürel bağlamda incelemeyi amaçlamaktadır. Bulgaristan Türklerinin Türkiye'ye olan göçleri 1878'deki 93 Harbi adıyla anılan Osmanlı-Rus savaşının hemen ardından başlamış ve 1994'e kadar aralıklarla devam etmiştir. Yüz yıldan fazla bir süre boyunca gerçekleşen toplu göçlerin tamamına yakını zorunlu göç kapsamında yer alırken, dönemlerine göre bazı farklılıklar göstermiştir (Tekin & Altunsoy, 2019: 123). Çalışma, Bulgaristan'dan Türkiye'ye göçen Türklerin müzikal geleneklerinin Bursa'daki yaşamlarına nasıl entegre olduğunu ve müzik kültürünün toplumsal kimliklerini nasıl şekillendirdiğini araştırmaktadır. Araştırma kapsamında, Bulgaristan Türklerinin göç süreci ve Bursa'ya yerleşmelerinden sonra yaşadıkları toplumsal değişimler ele alınmış, müziğin bu süreçlerdeki rolü üzerinde durulmuştur. Nitel bir metodoloji benimsenerek mülakatlar, katılımcı gözlemler ve literatür taraması yapılmıştır. Yerel müzik grupları, kültürel dernekler ve topluluk etkinlikleri üzerinden toplanan veriler analiz edilmiştir. Bursa'da yaşayan Bulgaristan Türklerinin müziğini sosyo-kültürel bağlamda incelemeye yönelik bir araştırma için gerekli temel bilgi ve bulgular analiz edilerek, müziğin bu topluluk üzerindeki etkileri ve anlamları detaylı şekilde ele alınmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde Bursa’da yaşamakta olan Bulgaristan Türkleri için müziğin hem kendi toplulukları içinde hem de daha geniş anlamda Bursa toplumu ile olan ilişkilerinde önemli bir köprü işlevi görmekte olduğu anlaşılmaktadır. Bulgaristan'dan Türkiye'ye göçen Türkler, kültürel kimliklerini ve toplumsal hafızalarını müzik aracılığıyla korumuş ve aktarmıştır. Bu araştırma, müziğin bu topluluk için nasıl bir anlam taşıdığını ve sosyo-kültürel kimlik inşasında nasıl bir rol oynadığını ortaya koymayı hedeflemektedir.Music culture holds a central place in the processes of preserving and expressing the identities of the Turkish community from Bulgaria and significantly contributes to their cultural integration. This master’s thesis aims to examine the music culture of the Turkish community from Bulgaria living in Bursa in a sociocultural context. The migration of the Turks from Bulgaria to Turkey began immediately after the Russo-Turkish War of 1877-78, known as the 93 War, and continued intermittently until 1994. While the majority of the mass migrations that took place over more than a century were forced migrations, they showed some differences according to their periods (Tekin & Altunsoy, 2019: 123). This study investigates how the musical traditions of the Turks who migrated from Bulgaria to Turkey have integrated into their lives in Bursa and how the music culture has shaped their social identities. Within the scope of the research, the migration process of the Turkish community from Bulgaria and the social changes they experienced after settling in Bursa were addressed, with a focus on the role of music in these processes. Adopting a qualitative methodology, interviews, participant observations, and literature reviews were conducted. Data collected from local music groups, cultural associations, and community events were analyzed. By analyzing the fundamental knowledge and findings necessary for a study examining the music of the Turkish community from Bulgaria living in Bursa in a socio-cultural context, the impacts and meanings of music on this community will be discussed in detail. The findings reveal that music serves as an important bridge for Turks from Bulgaria living in Bursa, both within their own community and in broader sense, in their relations with Bursa society. The Turks who migrated from Bulgaria to Turkey have preserved and conveyed their cultural identity and social memory through music. This research aims to reveal the meaning of music for this community and its role in social, cultural, and identity construction.