Ahmed b. Muhammed es-Sâvî ve Hâşiye Alâ Tefsîri'l-Celâleyn adlı eseri

Abstract

Tez üç bölümü ihtiva etmektedir. İlk bölüm üç altbaşlıktan oluşmaktadır. İlk olarak Mahallî, Süyûtî ve Sâvî'nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra kısaca Tefsir ilminde hâşiye geleneğinden bahsedilmiştir ve üçüncü alt başlık altında Sâvî'nin Hâşiye alâ Tefsiri'l-Celâleyn adlı eseri ve genel özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Tezin ikinci bölümünde Sâvî'nin hâşiyesindeki metodu rivayet ve dirâyet olmak üzere iki alt başlık halinde ortaya çıkarılmıştır. Rivayet kısmı: Kur'ân'ın Kur'ân'la, Sünnet'le, Sahâbe ve Tabiûn kavilleriyle tefsiri, İsrâiliyyât ve Araplar'ın âdetleri açısından değerlendirilmiştir. Dirâyet kısmı ise Arap dili, kelâmî, fıkhî, tasavvufî, ahlâkî, tarih ve siyer, teşrî tarihi, konulu ve bilimsel yönlerden incelenmiştir. Tezin üçüncü ve son bölümünde ise Sâvî'nin Hâşiye alâ Tefsiri'l-Celâleyn isimli eserinde zikrettiği Kur'ân ilimleri değerlendirilmiştir. Hâşiyesinde, otuzdan fazla bulunan Kur'ân ilimleri dört alt başlık altında incelenmiştir: İlk alt başlık Vahiy, Kur'ân Nüzûlü, Tertibi ve Kırâatı hakkında ilimleri ihtiva edip, ikincisinde Kur'ân'ın Lafzıyla İlgili İlimler, üçüncüsünde Kur'ân'ın anlamıyla ilgili ilimler ve dördüncüsünde Tarih İçerikli İlimler değerlendirilmiştir.

The thesis consists of three chapters. The first section consists of three subheadings. Firstly, the biography / life and works of Mahalle, Suyute and Savi are given. Afterwards, the tradition of Hashiyah in Tafsir was briefly mentioned and the third subheading of Savi's Hashiyah ala Tafsir Al-Jalalain and its general characteristics were given clear information. In the second part of the thesis, the method of Savi's character is revealed in two sub-titles as rivayah and dirayah tafsir. Rivayah part: The Qur'an is evaluated with the Qur'an, Sunnah, Sahâbe and Tabiûn, İsrâiliyyât and the customs of the Arabs. The part of Dirayah is examined in terms of language, theology, fiqh, sufism, morality, history and sire, historical history, thematic and scientific aspects. In the third and last part of the thesis, the Qur'anic sciences mentioned by Savi in Hashiyah ala Tafsiri'l-Jalalain are evaluated. There are more than thirty Qur'anic sciences under the four headings: The first subtitle contains the sciences about Revelation, Qur'an Revelation, Order and Recitatian. the second is the sciences related to the Qur'an, the third is the sciences related to the meaning of the Qur'an and the fourth is the sciences with historical content.