Menkul kıymet yatırımları açısından sermaye piyasası kanununa göre yayınlanan finansal tablo ve raporların yeterliliği

Abstract

Tezin konusu, Sermaye Piyasası Kanunu (SPK)'na göre, SPK'na tabi anonim ortaklıkların yayınladıkları bilanço, gelir tablosu ve denetim kurulu (veya denetçi) raporunun, menkul kıymet yatırım kararlarında gereksinilen bilgileri sağlamada yeterli olup olmadıklarının değerlendirilmesidir. Tezin birinci bölümünde, menkul kıymet yatırım kararlarında gereksinilen muhasebe bilgileri belirlenmiştir. Bu amaçla, Önce Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) tarafından menkul kıymet olarak kabul edilen kıymetli evrakın genel nitelikleri açıklanmıştır. Daha sonra, menkul kıymet yatırım kararlarının niteliği incelenmiş ve menkul kıymet çözümlemelerinde uygulanan çağdaş yaklaşımlar (portföy kuramı, sermaye varlıklarını fiyatlandırma modeli, piyasa modeli ve arbitraj fiyatlandırma kuramı) ile geleneksel yaklaşım açıklanmış, sermaye piyasasının etkinliği konusu incelenmiştir. Yine bu bölümde, anılan yaklaşımlar ve sermaye piyasasının etkinliği ile muhasebe verileri arasındaki ilişkiler incelenmiş ve muhasebeden beklenen bilgiler belirlenmiştir. ikinci bölümde, birinci bölümde belirlenen bilgi gereksinimleri açısından, SPK'ne göre yayınlanan tablo ve raporların, Kurul tarafından saptanan şekillerinin yeterli olup olmadıkları incelenmiştir. Bu amaçla, önce Türkiye'de muhasebenin gelişimi açıklanmış, yayınlanan tablo ve raporların nasıl oldukları ve nasıl olmaları gerektiği belirtilmiştir.- 2 üçüncü bölümde, yayınlanan tablo ve raporların değerlemesinde uygulanması zorunlu kılınan mevzuatın (TTK ve/veya vergi hukuku) değerleme hükümlerinin, yatırım kararları açısından gerekli bilgileri sağlamada yeterlilikleri değerlendirilmiş ve alternatif değerleme esasları belirtilmiştir. Tezin sonuç bölümünde, yukarıda anılan bölümlerdeki değerlendirmelere göre, yayınlanan tablo ve raporların menkul kıymet yatırımlarında gereksinilen bilgileri sağlamada yeterli olmadıkları belirtilmiş ve önerilerimiz yer almıştır.