Byung-Chul Han bağlamında şiddetin geç modern görünümü üzerine bir inceleme

Abstract

Şiddet, zaman ve zemine göre farklılık gösterse de her daim hayatımızın içinde olan kavramlardan biridir. Şiddet kavramı, çok sayıda disiplin ve düşünür tarafından ele alınmıştır. Kimileri aynı tespitleri tekrar ederken; kimileri ise farklı yönlerini açığa çıkarma çabası içerisinde olmuştur. Şiddet üzerine oluşan literatür incelendiğinde; şiddetin, çağdaş döneme kadar çoğunlukla fiziksel boyutu ile ele alındığı, çağdaş dönemde ise farklı boyutlarına dikkat çekildiği görülmüştür. Şiddeti müstakil olarak ele alıp, farklı boyutlarına dikkat çeken düşünürlerinden biri de Byung-Chul Han’dır. Han’a göre şiddet; premodern dönemde dıştan gelmekte, fiziksel bir görünüm arz etmekte ve seyirlik bir formda icra edilmektedir. Modern dönemde özgürlük söylemlerinin bir sonucu olarak şiddet, istenilmeyen, utanılan bir unsur olarak ele alınmakta fakat dışsallığını koruyarak kapalı kapılar ardında varlığını devam ettirmektedir. Geç modern dönemde ise, her türlü dış unsurun ortadan kaldırılması ve Öteki’nin imha edilmesi sonucunda oluşan olumluluğun şiddeti söz konusudur. Olumluluk şiddeti, dışarıdan gelmediği için daha tehlikeli bir durum olarak karşımızda durmaktadır. Bu çalışmada Han’ın düşünceleri bağlamında; şiddetin geç modern çehreleri ele alınmıştır. Han’ın düşüncelerinin anlaşılabilmesi için; şiddet kavramı analiz edilmiş, ardından Han düşüncesinin yapısı incelenmiştir. Han’ın yapmış olduğu eleştiriler ve referansta bulunduğu kavramlar açıklanarak olumluluğun şiddetinin ne olduğu ortaya koyulmuştur. Çalışma sonucunda; Han’ın genellemelerinde yer yer hata ve eksiklikler bulunmasına rağmen, şiddet konusunda farklı bir boyuta dikkat çektiği, çağdaş şiddetin farklı görünümlerini çarpıcı bir üslupla ele aldığı görülmüştür. Bu tez çalışması; felsefe tarihi alanında Byung-Chul Han üzerine yapılan ilk çalışma olması bakımından, Byung-Chul Han’ın düşüncelerinin doğru şekilde anlaşılmasına ve şiddet üzerine oluşan literatüre katkı sağlayacaktır.

The violence is the one of the notions which are always in our life even if it differs from time and the background. The notion of the violence is discussed by many disciplines and thinkers. While some of them reduplicate the same points, some are in struggle for disclosuring it from different viewpoint. When the literature on violence is examined; It has been seen that violence was mostly handled with its physical dimension until the contemporary period, and was drawn attention to its different dimensions in the contemporary period. Byung-Chul Han is one of thinkers who handles with the violence independently and draws attention to different dimensions. According to Han, the violence; In the premodern period, it comes from the outside, presents a physical appearance and is performed in a spectacle form. As a result of the discourses of freedom in the modern era, violence is considered as an unwanted and shameful element, but it continues its existence behind closed doors by preserving its externality. In the late modern period, the violence of positivity resulting from the elimination of all kinds of external elements and the destruction of the Other is in question. The violence of positivity confronts us as a more dangerous situation because it does not come from outside. In this study, in the context of Han's thoughts; late modern aspects of violence are discussed. In order to understand Han's thoughts; The concept of violence was analyzed, then the structure of Han thought was examined. Han's criticisms and the concepts which he referred to were explained and what the violence of positivity was revealed. As a result of the study; although there are partly errors and deficiencies in Han's generalizations, it has been seen that he draws attention to a different dimension in the subject of the violence and deals with different aspects of contemporary violence in a striking style. This thesis study; as it is the first study on Byung-Chul Han in the field of philosophy history, it will contribute to the correct understanding of Byung-Chul Han's thoughts and to the literature on violence.