Tip 2 diyabetes mellitus tanılı hastalarda aminotransferaz yüksekliğinin karaciğer fibrozisi ile ilişkisinin elastografi ile değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmamızın amacı kronik karaciğer hastalığı tanısı olmayan, polikliniğimize gelen ve tip 2 diyabetes mellitus tanısı olan hastaların ALT-AST yüksek ve normal iki grup oluşturacak şekilde rastgele seçilerek non-invaziv shear wave elastografi ile karaciğer fibrozis değerlendirilmesinin yapılması ALT-AST yüksekliği olanlar ve olmayanların anamnez bilgileri, kullandıkları ilaçları, antropometrik ölçümleri, elastografi kPa değerleri ve FIB-4 skorları karşılaştırılarak aralarındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Bu çalışmada, Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinde Kasım 2023 tarihinden itibaren hastanemize başvuran diyabetes mellitus tanılı, 18 yaş üstü hastaların sosyo-demografik ve klinik özellikleri, laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri ve tedavileri incelendi. ALT>40 ve AST>35 olan hastalar ALT-AST yüksek grup kabul edildi. ALT-AST yüksek ve normal grup arasında elastografi kPa değerleri arasında anlamlı farklılık vardı (p=0,024) ve ALT-AST yüksek grupta değerler daha yüksek gözlendi. Hastaların FIB-4 skorları ve Elastografi kPa ölçümleri arasında anlamlı korelasyon vardı (p=0,001; r=0,407). AST>35 olan hastalarda FIB-4 (p=0,008) ve Elastografi (p=0,015) anlamlı olarak daha yüksekti. İki grup karşılaştırıldığında hipertansiyon ALT-AST normal grupta anlamlı olarak daha yüksekti (p=0,032). İnsülin kullanan hastalarda elastografi kPa ölçümleri daha yüksekti (p=0,023). Üniversite mezunu hastalarda ilkokul mezunlarına göre FIB-4 (p<0,001) ve Elastografi ölçümleri (p=0,010) anlamlı olarak daha düşüktü. Diyabetes mellitus tanılı hastalarda NAYKH riski artmıştır. Özellikle ALT-AST yüksekliği olan hastalarda bu risk artmaktadır. Bu hastalarda FIB-4 ve Elastografi gibi noninvaziv yöntemler kullanılması maliyet-etkin olabileceği düşünülmekle birlikte fibrozis tanısı için altın standart hala karaciğer biyopsisidir.

The aim of this study is to assess liver fibrosis in patients with a diagnosis of type 2 diabetes mellitus, who do not have a diagnosis of chronic liver disease, by selecting two groups with high and normal ALT-AST levels in a random manner and evaluating them using non-invasive shear wave elastography. The study also aims to compare the anamnesis, medications, anthropometric measurements, elastography kPa values, and FIB-4 scores of these two groups and assess the relationship between them. This study was conducted at the Bursa Uludağ University Health Practice and Research Center. From November 2023 onwards, the socio demographic and clinical characteristics, laboratory and imaging tests, and treatments of patients over 18 years of age with a diagnosis of diabetes mellitus who applied to our hospital were examined. Patients with ALT> 40 and AST> 35 were classified into the high ALT-AST group. There was a significant difference between the elastography kPa values of the high ALT-AST and normal ALT-AST groups (p=0.024), with the high ALT-AST group exhibiting higher values. A significant correlation was found between the FIB-4 scores and elastography kPa measurements of the patients (p=0.001; r=0.407). Patients with AST> 35 had significantly higher FIB-4 (p=0.008) and elastography (p=0.015) values. When comparing the two groups, hypertension was significantly higher in the normal ALT-AST group (p=0.032). In patients using insulin, elastography kPa measurements were higher (p=0.023). In patients with a university education, FIB-4 (p<0.001) and elastography measurements (p= 0.010) were significantly lower compared to those with only primary school education. The risk of non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) is increased in patients with diabetes mellitus, especially in those with elevated ALT-AST levels. Non-invasive methods such as FIB-4 and elastography may be cost effective for assessing fibrosis in these patients. However, liver biopsy remains the gold standard for diagnosing fibrosis.