Arap dilinde Tağlîb ve Kemalpaşazâde’nin Risâle fî Tahkîki’t-Taglîb adlı eserinin tahlili

Abstract

Bu çalışma, Arap dilinde Tağlîb olgusu ve bu konudaki müstakil eserlerden biri olan Kemalpaşazâde’nin Risâle fî tahkîki’t-taglîb adlı eserinin incelenmesini kapsamaktadır. Tez; giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. “Arap Dilinde Tağlîb” başlıklı birinci bölümde tağlîb kavramının tanımı yapıldıktan sonra genel kaideleri ve ilişkili olduğu konular incelenmiştir. Ardından tağlîb kategorisine giren kelimeler Arap şiiri, meselleri, nesir, ayet ve hadislerden örneklerle açıklanmıştır. Böylece Araplar tarafından çokça kullanılan bir lafız çeşidi olan tağlîbin pratikte nasıl olduğunun anlaşılması hedeflenmiştir. Günümüzde yapılan çalışmalara gerektiğinde derli toplu ve kullanışlı veri sunmak da çalışmanın hedefleri arasındadır. “Kemalpaşazâde’nin Risâle fî Tahkîki’t-Taglîb Adlı Eseri” başlıklı ikinci bölümde ise önce yazarın hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiş; ardından bahsi geçen eserin yazılma nedeni, konusu, metodu, kaynakları, ilmi değeri ve içeriği bakımından tahlil edilmesine geçilmiştir. Çalışma sonuç kısmıyla tamamlanmıştır.

This study examines the phenomenon of Taghlîb in the Arabic language and analyzes one of the independent works on this subject: Kamalpashazāde’s “Risāle fī Tahqīq al-Taghlīb”. The thesis comprises an introduction, two chapters and a conclusion. In the first chapter, titled “Taghlīb in Arabic Language”, the consept of the taghlib is defined, followed by an examination of its general rules and related topics. Subsequently, words that fall under the category of taghlib are explained, supported by examples from Arabic poetry, proverbs, prose, as well as verses and hadiths. This analysis aims to illustrate how taghlib, a frequently used expression type by Arabs, is applied in practite. One of the objectives of the study is to provide organized and practical data for use in contemporary research. In the second chapter, titled “Kamalpashazāde’s Work Named Risāle fī Tahqīq al-Taghlīb”, information is first given about the life and works of the author, followed by an analysis of the mentioned work in terms of its writing reason, subject, method, sources, scholarly value and content. The study is concluded with a results section.