Türkiye’deki uluslararası öğrencilerde çok kültürlü kimlik bütünleşmesi, dayanıklılık ve iyi oluş ilişkisi: Boylamsal bir inceleme

Abstract

Göç olgusu, bireylerin kültürel bağlamlarını ve kimliklerini değiştirmekte, farklı kültürel talepleri yönetmelerini ve iyi oluş hallerini korumayı zorlaştırmaktadır. Diğer taraftan göç ve kültürel değişim, bireylerin zorluklarla başa çıkma becerisini geliştirirken, kültürel etkileşimler yoluyla kimliklerini yeniden şekillendirmelerine de katkı sağlamaktadır. Ancak, çift kültürlü bireylerin bu zorluklarla nasıl başa çıktığı ve dayanıklılık süreçlerinin nasıl geliştiğini, hem nedenleri hem de sonuçları açısından ele alan kapsamlı çalışmalar sınırlıdır. Bu çalışma, psikolojik dayanıklılığın sosyo-ekolojik bakış açısından ve Sosyal Kimlik Bütünleşmesinin Bilişsel-Gelişimsel Modeli’nden yararlanarak uluslararası öğrencilerin dayanıklılık sürecini boylamsal olarak incelemektedir. Özellikle, kültürleşmeyle ilişkili stres faktörleri, çok kültürlü kimlik yapılanmaları, dayanıklılık kaynakları ve iyi oluş arasındaki ilişkiler ele alınmaktadır. Çalışma kapsamında, Türkiye'de öğrenim gören 53 farklı ülkeden 190 uluslararası öğrenciden iki zaman noktasında veri toplanmış ve çapraz gecikmeli panel modelleri kullanılarak analizler yürütülmüştür. Bulgular, köken kültürden algılanan baskı stresinin bireysel dayanıklılıkla, köken kültürden algılanan ayrımcılık kaynaklı stresin ise sosyal dayanıklılıkla bağlantısı olduğunu göstermektedir. Ayrıca, bireysel dayanıklılığın psikolojik iyi oluşu, sosyal dayanıklılığın ise yaşam doyumunu yordadığı belirlenmiştir. Kültürel kimlik gelişimine ilişkin zamansal bulgular, ev sahibi kültürden algılanan ayrımcılığın ev sahibi kültür kategorizasyonuyla, köken kültürden algılanan ayrımcılığın ise kimlik bölümlendirmesiyle bağlantılı olduğunu göstermektedir. Köken ve ev sahibi kültür kategorizasyonunun psikolojik iyi oluşu olumlu yönde etkilediği saptanmıştır. Beklentilerin aksine, psikolojik dayanıklılığın çok kültürlü kimlik yapılanmaları ile iyi oluş arasındaki ilişkiye aracılık etmediği görülmüştür. Bunun yerine, dayanıklılığın kültürel kimlik yapılanmalarını zaman içinde ters yönde etkilediği belirlenmiştir. Bu sonuç, çok kültürlü kimlik gelişiminin dayanıklılıklılığın bir sonucu olabileceğini öne sürmektedir. Çalışmanın bulguları, uluslararası öğrencilerin uyum süreçleri ve gelişimsel bağlamları çerçevesinde kuramsal bir perspektiften tartışılmaktadır.With migration, individuals’ navigate cultural contexts and identities, often struggling to balance different cultural demands and their well-being. However, limited research has comprehensively explored how bicultural individuals manage these challenges while considering both antecedents and outcomes. Drawing on the socio-ecological perspective of resilience and the Cognitive-Developmental Model of Social Identity Integration, this study examines the resilience processes of international students over time. Specifically, it investigates acculturation-related stressors, multicultural identity configurations, resilience resources, and well-being. Longitudinal data were collected from 190 international students from 53 countries studying in Türkiye at two time points and analyzed using cross-lagged panel models. Findings indicated that perceived pressure stress from the heritage culture is associated with individual resilience, whereas perceived discrimination stress from the heritage culture is linked to social resilience. Moreover, individual resilience predicts psychological well-being, while social resilience is associated with life satisfaction. Regarding cultural identity development, perceived discrimination stress from the mainstream culture was related to mainstream culture categorization, whereas perceived discrimination stress from the heritage culture is linked to compartmentalization. Both heritage and mainstream culture categorizations positively predicted psychological well-being. Contrary to expectations, resilience does not mediate the relationship between multicultural identity configurations and well-being. Instead, resilience relates to identity configurations over time in an inverse direction, suggesting that multicultural identity development is a consequence rather than a precursor of resilience. The results are discussed within the theoretical framework, considering international students’ acculturation and developmental contexts.