Bursa kırsalında yerel doku ve yapısal özelliklerin sürdürülebilirlik bağlamında değerlendirilmesi: Mustafakemalpaşa Yeşilova Köyü örneği

Abstract

Sürdürülebilirlik, kırsal yerleşimlerin çevresel, ekonomik ve sosyal boyutlarının dengeli bir şekilde ele alınmasını gerektiren çok disiplinli bir yaklaşımdır. Bu bağlamda, kırsal mimarinin sürdürülebilirliği, doğal ve yapay unsurların uyumlu bir şekilde entegrasyonu ile sağlanabilir. Bursa ilinin Mustafakemalpaşa ilçesine bağlı Yeşilova Köyü, zamanla değişen nüfusu ve idari yapısıyla, toplumların kendi bilgi ve deneyimleriyle kısıtlı imkânlar içerisinde şekillendirdiği kırsal mirasın kaybı gerçeğiyle karşı karşıyadır. İnşa tekniklerinde geleneksel yöntemlerin terk edilmesi, kırsal miras ögelerinin bakımsızlığı, niteliksiz müdahaleleri gibi sebepler ile gelecek nesillere aktarılması, sürdürülebilirliğinin sağlanması yönünde engel teşkil etmektedir. Yapılan analizler, kırsal yerleşimlerin özgün sosyo-kültürel yapısı, doğal çevresi ve halkın yaşam biçimi dikkate alınarak, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için uygun stratejiler geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Doğru bir yapılaşma için kırsal mimarinin öz değerlerini incelemek ve benimsemek, elde edilen veriler doğrultusunda geleneksel dokuya entegre olacak yeni yapılaşmaların günümüz şartlarına uyarlanması ve kırsal gelişme hedeflerinin belirlenmesi beklenmektedir. Bu çalışma, kırsal yerleşimlerin sürdürülebilirliğini Yeşilova Köyü örneğinde, çevresel sürdürülebilirlik perspektifiyle incelemekte ve bölgenin geleneksel mimarisinin korunarak günümüz şartlarına uyarlanması gerektiğini vurgulamaktadır. Yapılan araştırma ve analizler sonucunda, Yeşilova kırsal yerleşimi sürdürülebilirliğin çevresel boyutu kapsamında ele alınarak, tezin geneline yönelik sonuç ve öneriler ile değerlendirmektedir.

Sustainability is a multidisciplinary concept requiring a balanced approach to environmental, economic, and social aspects of rural settlements. In this context, sustainable rural architecture depends on integrating natural and built elements. Yeşilova Village, in the Mustafakemalpaşa district of Bursa Province, is experiencing a gradual loss of its rural heritage, shaped over time by local knowledge, experience, and limited resources. Changing demographic and administrative dynamics have accelerated this process. The abandonment of traditional construction methods, the neglect of cultural heritage, and unqualified alterations threaten the preservation and continuity of rural identity. To ensure sustainability, it is essential to consider rural communities' unique socio-cultural structure, natural environment, and lifestyle. New buildings must be designed harmoniously with the traditional architectural fabric while addressing contemporary needs. This study evaluates Yeşilova Village in terms of environmental sustainability, emphasizing the need to preserve and adapt traditional architecture. Research findings suggest that rural development strategies should be based on the core values of vernacular architecture, integrating them into modern practices. The study concludes with recommendations for sustainable rural development in Yeşilova and similar settlements.