Astımlı hastalarda inhaler ilaç uyumunun değerlendirilmesi, astım kontrol testi, hastane anksiyete depresyon düzeyi ile ilişkisinin araştırılması

Abstract

Astımlı hastalarda tedavideki ana hedefimiz, kontrolün sağlanması ve gelecek risklerin azaltılmasıdır. Astım kontrolünün sağlanmasında tedaviye uyum önemlidir. Tedaviye uyumu iyi olan hastalarda astım kontrolunun iyi olması beklenir. Uyumsuzluğun çok fazla parametreden etkilendiği için değerlendirilmesi kolay değildir. Çalışmamızda uyumsuzluk ve kontrolsüzlük arasında ilişkiye bakıldı. Aynı zamanda astımlı hastalarda tedaviye uyumun yaşam kalitesi ve hastane anksiyete depresyon düzeyi ile ilişkisi araştırıldı. En az 1 yıldır astım tanısı olan ve inhaler tedavi kullanan 126 hasta çalışmaya alındı. Hastalara tedavi uyumunu değerlendirmek için, Morisky 8- Maddeli İlaca Uyumluluk Ölçeği (MMAS-8), Astım Kontrol Testi (AKT), Astım Yaşam Kalitesi Anketi (AQQL) ve Hastane Anksiyete Depresyon Anketi (HAD) uygulandı. MMAS-8’e göre %42,9’unda tedavi uyumu düşük, %34,9’unda orta, %22,2’de düşük uyumlu idi. AKT’ ye göre %46 olgu kontrolsüzdü. İlaç uyumu arttıkça astımın kontrol altında olma olasılığının arttığı görüldü. AKT ile MMAS 8 arasında pozitif korelasyon saptandı (r=0,230; p=0,009). MMAS-8 ile HAD arasında ilişkiye baktığımızda, depresyon ile tedavi uyumu arasında negatif yönde ilişki saptandı (r=-0,179 p=0,045). Tedavi uyumuna etki edecek diğer faktörler incelendiğinde, hastaların eğitim düzeyi arttıkça tedavi uyumunun arttığı görüldü (p<0,005). Çalışmamızın sonuçları ışığında, dolaylı değerlendirme ölçeklerinden olan MMAS-8 ilaç uyumu değerlendirme ölçeği uyumsuzlukların tespit edilip, gerekli müdahalelerin gerçekleştirilebilmesi için bir araç olarak kullanılabilir.

Our main goal in the treatment of patients with asthma is to achieve control and reduce future risks. Compliance with treatment is important in achieving asthma control. Compliance is a condition that requires continuity and varies over time. Patients with good compliance to treatment are expected to have good asthma control. Nonadherence is affected by many parameters and therefore evaluation is not very easy. In our study, we aimed to investigate the relationship between non-adherence and lack of control. In our study, we aimed to investigate the relationship between non-adherence and lack of control. We also investigated the relationship between adherence to treatment and quality of life and hospital anxiety and depression levels in asthmatic patients. A total of 126 patients with a diagnosis of asthma for at least 1 year and using inhaler therapy were included in the study. The Morisky 8-item Medication Adherence Scale (MMAS-8), Asthma Control Test (ACT), Asthma Quality of Life Questionnaire (AQQL) and Hospital Anxiety Depression Questionnaire (HADS) were administered to assess treatment compliance. According to MMAS-8, treatment compliance was low in 42.9%, moderate in 34.9% and low in 22.2%. According to the ACT, 46% were uncontrolled. As medication adherence increased, the likelihood of asthma being under control increased. There was a positive correlation between ACT and MMAS-8 (r=0.230; p=0.009). When we looked at the relationship between MMAS-8 and HADS, a negative relationship was found between depression and treatment compliance (r=0.179 p=0.045). When other factors affecting treatment compliance were analysed, it was observed that treatment compliance increased with increasing education level (p<0.005). In the light of the results of our study, the MMAS-8 medication adherence assessment scale, which is one of the indirect assessment scales, can be used as a tool to identify nonadherence and to carry out necessary interventions.