Bağlantısızlık: Bir dış politika seçeneği mi?

Abstract

İkinci Dünya Savaşının bitimiyle beraber Avrupa'nın çöküşü, uluslararası politika da üç önemli değişikliğin oluşmasına neden olmuştur. Bunlardan ilki; Birleşmiş Milletler Yasasında da yer alan sömürgeciliğin ortadan kaldırılması; ikincisi, uluslararası politikanın saptandığı merkezlerdeki değişiklik; ve üçüncüsü de ideolojik çatışma öğeleridir. İlk öğe olan sömürgeciliğin ortadan kaldırılması şüphesiz sömürge olan ülkelerin sadece iç dinamiklerinden kaynaklanmakta fakat aynı zamanda savaş nedeniyle güçsüz düşen sömürgeci devletlerin durumlarından da etkilenmektedir. öte yandan, İkinci Dünya Savaşı'na kadar dünya politikasının saptandığı merkez Avrupa, bu müstesna yerini Amerika Birleşik Devletleri'nin iz ediği "yalnızcılık " politikası ile Sovyetler Birliği'nin kendi rejimini sağlamlaştırma çabalan ile uğraştığı ve bu nedenle de dünya politikasından uzak olduğu döneme borçludur. Ancak, İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda ne A.B.D. ne de S.B. eski politikalarını sürdürmeye niyetli değildirler. Savaş sonrası ortaya çıkan bu iki büyük güç artık dünya politikasını kendileri saptamaya başlamışlardır. Savaş içinde ve sonunda yapılan antlaşmalar, dünya politikasına yön veren merkezin Washington Moskova ekseni olduğunun açık kanıtlarını taşımaktadır. Üçüncüsü de savaştan hemen sonra ortaya çıkan, iki blok arasındaki gerginlik, güvensizlik ve işbirliğinden yoksun soğuk savaşın tüm şiddetiyle kendini gösterdiği dönemdir. Bir yandan Sovyetler Birliği kendi ideolojisini yaymaya çalışmış, öte yandan Amerika Birleşik Devletleri buna "çevreleme" politikası ile karşılık vermiştir. Kökeninde ideolojik öğenin olduğu bu çatışma dönemi Kore ve Vietnam da sıcak savaşa dönüşmüş , bu arada her iki blok lideri, blok üyeleri arasında siyasi, ideolojik, ekonomik ve askeri ittifaklar kurarak "soğuk savaş"ın hızlanmasına neden olmuşlardır.