Restoran performansının öncülleri olan inovasyon, girişimci öz yeterlilik, beşeri sermaye ve restoran performansı ilişkilerinin araştırılması: Türkiye örneği-bir model önerisi

Abstract

Hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin müşterilerine sunduğu ürün ve hizmetler genel itibariyle fiziksel olmayan ürünler olarak tanımlanabilir. Ancak nihai amaç yine de diğer piyasalar ile aynıdır: Müşteri beklentilerini karşılayıp, müşteri memnuniyetini sağlamaktır. Bu durum turizm işletmelerinde önemli bir yer tutan restoranlar içinde geçerlidir. Günümüzde restoranlar kişilerin sadece beslenme güdüsü ile gittikleri yerler olmaktan çıkmıştır. İnsanlar sosyalleşme, rahatlama, birlikte zaman geçirme gibi nedenlerle de bu restoranlara gitmektedirler. Sürekli değişen ve küreselleşen dünya ekonomisi içerisinde, restoran işletmelerinin rekabet etmeleri gerekmektedir. Bununla beraber bu yoğun rekabet ortamında restoranların çok önemli bir bölümü ise devamlılık sorunu yaşamaktadır. Çevresel şartların, müşteri ihtiyaç ve isteklerinin, yiyecek ve içecek farklılaşmasının çok hızlı değiştiği, geliştiği yoğun rekabet ortamında, restoranların ayakta kalabilmeleri, yapacakları inovasyon faaliyetleri, işletme sahibi ve çalışan insan gücünün eğitim, beceri, yetenek ve tecrübesinin artması ve buna bağlı olarak elde edilecek yüksek restoran performansına bağlıdır. Konukseverlik, inovasyon, beşeri sermaye ve girişimcilikten gelen teorilere dayanan bu çalışma, inovasyon, işletme sahiplerinin girişimci öz-yeterliliği ve restoran performansının itici güçleri olarak beşeri sermayeyi inceleyen bir yapısal modeli incelemektedir. Bu amaçla, çalışmada analiz edilen değişkenler arasındaki ilişkiyi açıklayan bir model önerisi sunulmuş ve yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Veriler Türkiye de bulunan 765 restorana mail atılarak, telefonla irtibata geçilerek ve fiziki ziyaretler gerçekleştirilerek 224 restorandan toplanmıştır. Anket yöntemi ile elde edilen verilerin analizi SPSS 22.0 programından ve yapısal eşitlik modeli analizi ve testi için ise PLS-SEM paket programından yararlanılarak yapılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre beşeri sermayenin restoran performansı, inovasyon ve girişimci öz yeterlilik üzerinde olumlu etkisi olduğu, girişimcilik öz yeterlilik ve inovasyonun restoran performansı üzerinde ve de girişimci öz yeterliliğin inovasyon üzerinde olumlu etkisi olmadığı tespit edilmiştir.

The products and services offered by the companies operating in the service sector to their customers are generally intangible. However, the ultimate goal is still the same as the product market: to meet customer expectations and ensure customer satisfaction. This is valid for restaurants that have an important place in tourism businesses and are not affiliated with any accommodation business. Today, restaurants are no longer the places where people go only with the motivation to eat, people also go to these restaurants for reasons such as socializing, relaxing and spending time together. In the ever-changing and globalizing world economy, restaurant businesses must constantly compete. However, in this intense competitive environment, a very important part of the restaurants experience continuity problems. In an intensely competitive environment, where environmental conditions, customer needs and demands, food and beverage differentiation change so rapidly, restaurants can survive, gain competitive advantage with their innovation activities and the education, skills, talent and experience of the business owner and employee workforce and achieve high restaurant performance. it depends on the display. Based on theories from hospitality, innovation and entrepreneurship, this study examines a structural model that examines business innovation, entrepreneurial self-efficacy of business owners, and human capital as drivers of restaurant performance. For this purpose, a model proposal explaining the relationship between the variables analyzed in the study was presented and tested with structural equation modeling. The data were collected from 259 restaurants in Turkey by sending an e-mail to 765 restaurants, making phone calls and making physical visits. The analysis of the data obtained by the survey method was made using the SPSS 22.0 program and the PLS-SEM package program for the structural equation model analysis and testing. According to the results of the research, it has been determined that human capital has a positive effect on restaurant performance, innovation and entrepreneurial self-efficacy. It has been determined that entrepreneurial self-efficacy and innovation do not have a positive effect on restaurant performance. Finally, it has been determined that entrepreneurial self-efficacy does not have a positive effect on innovation.