Noktürnal nöbetlerin uyku evreleri ile ilişkisinin videoelektroensefalografi-polisomnografi ile retrospektif olarak değerlendirilmesi ve noktürnal nöbeti olan hastaların uyku kalitelerinin ölçülmesi

Abstract

Epilepsi ve uyku arasında çift yönlü bir ilişki mevcuttur. Epileptik nöbetler uyku mimarisini bozarken, düşük uyku kalitesi nöbet sıklığını artırmaktadır. Bu çalışma, Video-Elektroensefalografi-Polisomnografi (VEEGPSG) kullanılarak noktürnal nöbetlerin uyku evreleriyle ilişkisini değerlendirmeyi ve noktürnal nöbeti olan hastaların uyku kalitesi ile gündüz aşırı uykululuğunu ölçmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, tedavi yöntemlerinin uyku kalitesi üzerindeki etkileri de araştırılmıştır. Çalışmamız, retrospektif ve kesitsel bir tasarımla iki aşamada planlanmıştır. Çalışmaya, 2015-2023 yılları arasında Bursa Uludağ Üniversitesi Hastanesi’nde VEEG-PSG monitörizasyonu yapılan, uykusunda nöbeti gözlenen, 18 yaş üstü 65 epilepsi hastası dahil edildi. Uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ile, gündüz aşırı uykululuk ise Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) ile değerlendirildi. VEEG-PSG kayıtları retrospektif olarak incelendi. Noktürnal nöbetler, nöbet tipleri, lokalizasyonları ve ilişkili oldukları uyku evrelerine göre sınıflandırıldı. Toplamda 323 nöbet kaydedildi. 204’ü uykuda, 119’u ise uyanıkken gözlendi. Tüm nöbetler fokal nöbet olarak sınıflandırıldı. Noktürnal nöbetlerin %74,5’i NREM evre 2 (N2)’de, %16,1’i NREM evre 3 (N3)’te ve %9,3’ü NREM evre 1 (N1)’de gözlendi. REM uykusunda nöbet kaydedilmedi. N2, nöbetlerin en sık görüldüğü uyku evresi olarak tespit edildi (p<0,001). Noktürnal nöbet sıklığı ile PUKİ ve EUÖ skorlarının yüksekliği arasında anlamlı bir ilişki bulundu (p<0,05). Epilepsi cerrahisi uygulanmayan hastaların PUKİ ve EUÖ skorları, cerrahi müdahale yapılanlara kıyasla anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0,05). Sonuç olarak, noktürnal nöbetlerin çoğunlukla N2’de görüldüğü, REM uykusunun ise nöbetlere karşı koruyucu olduğu belirlendi. Noktürnal nöbet sıklığı, kötü uyku kalitesi ve gündüz aşırı uykululuk ile güçlü bir ilişki gösterdi. Tedavi yöntemleri, uyku kalitesi üzerinde farklı etkilere sahipti. Bu bulgular, epilepsi yönetiminin uyku kalitesini artırmak için önemli olduğunu göstermektedir.

There is a bidirectional relationship between epilepsy and sleep. While epileptic seizures disrupt sleep architecture, poor sleep quality increases seizure frequency. This study aims to evaluate the relationship between nocturnal seizures and sleep stages using VideoElectroencephalography-Polysomnography (VEEG-PSG) and to measure the sleep quality and daytime excessive sleepiness in patients with nocturnal seizures. Additionally, the effects of treatment methods on sleep quality were also investigated. Our study was designed in two phases with a retrospective and cross-sectional approach. A total of 65 epilepsy patients over the age of 18 who underwent VEEG-PSG monitoring at Bursa Uludağ University Hospital between 2015 and 2023, and who experienced seizures during nighttime sleep, were included. Sleep quality was assessed using the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), and daytime excessive sleepiness was evaluated with the Epworth Sleepiness Scale (ESS). VEEG-PSG records were retrospectively reviewed, and nocturnal seizures were classified based on seizure types, localizations, and associated sleep stages. A total of 323 seizures were recorded, 204 of which occurred during sleep and 119 while awake. All seizures were classified as focal seizures. Among nocturnal seizures, 74.5% were observed in NREM stage 2 (N2), 16.1% in NREM stage 3 (N3), and 9.3% in NREM stage 1 (N1). No seizures were recorded during REM sleep. N2 was identified as the most frequent sleep stage for seizures (p<0.001). A significant correlation was found between the frequency of nocturnal seizures and high PSQI and ESS scores (p<0.05). PSQI and ESS scores of patients who did not undergo epilepsy surgery were significantly higher compared to those who had surgical intervention (p<0.05). In conclusion, nocturnal seizures were predominantly observed during N2, while REM sleep appeared to have a protective effect against seizures. The frequency of nocturnal seizures was strongly associated with poor sleep quality and excessive daytime sleepiness. Treatment methods had varying impacts on sleep quality. These findings highlight the importance of improving sleep quality in the management of epilepsy.