Türkiye’de başörtüsünü çıkarmak: Bir nitel araştırma

Abstract

Bu tezin konusunu Türkiye’de yaşayan kadınların başörtüsünü çıkarma kararı oluşturmaktadır. Kadınların başörtüsünü takma ve çıkarma süreçlerinin nasıl işlediği ile ilgili sorulara cevap aranmıştır. Sosyolojik olarak önemli bir yer tuttuğuna inandığımız tesettürden çıkma konusunu Bourdieu, Giddens ve Bauman’ın kuramlarına başvurarak açıklama çabası gösterilmiştir. Yapılan yarı yapılandırılmış mülakatlar sonucunda kadınların genelde ailesinin isteğiyle başörtüsü taktığı ve ailesinden, çevresinden düşünce biçimi bakımından uzaklaşmanın başörtüsünü çıkarma kararında etkili olduğu görülmüştür. Çevreleri tarafından kararı desteklenen kadınların süreci daha hafif atlattığı saptanırken çevresi tarafından dışlanan kadınların daha fazla zorluk yaşadığı, kimi zaman eski çevreleri ile bağlarını koparma derecesine geldiklerini veriler sonucunda elde ettik. Diğer taraftan başörtüsünü takma ve çıkarma kararlarının her ikisinin de bir kimlik ve aidiyet arayışından kaynaklandığı da söylenebilir. Kadınların başörtülü ve başörtüsüz kadınlara dair düşüncelerinin de süreçle bağlantılı olarak değiştiği görülmektedir. Hulasa, başörtüsünü çıkarmak kimi zaman bir özgürlük arayışı, kimi zaman kimliğin yeniden inşası olarak yüz gösterebilse de görüştüğümü tüm katılımcılar bir mücadelenin sonucu olarak kararını uygulayabilmiştir.

The subject of this thesis is the decision of women living in Turkey to take off their headscarves. It explores how the process of wearing and removing the headscarf works. The study tries to explain the issue of removing the headscarf, which we think is sociologically important, through the theories of Bourdieu, Giddens and Bauman. According to the semi-interviews, it was determined that women generally wore the headscarf upon the will of their families, and that their distance from family and social circle movements played a role in their decision to remove the headscarf. While the women of liberation experienced the process comfortably due to the decision, those who were more rejected by the regions faced greater difficulties, sometimes reaching the point of breaking ties with their former social environments. On the other hand, it is also strong that decisions to wear or take off the headscarf stem from the search for identity and help. It was observed that feeding time varied depending on the duration of feeding for both covered and uncovered women. As a result, uncovering an initial search for freedom, which all my interviewees struggled with, although it sometimes seemed like a reconstruction of the personality, were ultimately able to implement their decisions.