Erişkin hastalarda kandidemi tedavisi ve prognostik risk faktörlerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmamızda erişkin yoğun bakım ünitelerindeki kandidemili hastaların epidemiyolojik ve klinik özelliklerini, antifungal tedavi ve mortalite oranlarını irdeleyerek literatüre katkıda bulunmayı amaçladık. Retrospektif olarak planlanan çalışmamızda 2004-2023 yılları arasında erişkin yoğun bakım ünitelerinde (Reanimasyon YBÜ, Genel Cerrahi YBÜ, Nöroşirürji YBÜ, GöğüsKalp Damar Cerrahisi YBÜ, Kardiyoloji YBÜ) kan kültüründe Candida spp. üremesi olan hastalar mikoloji laboratuvarı arşivinden tarandı. Hastaların demografik ve klinik verileri hastane elektronik dosya sistemindeki tıbbi kayıtlardan elde edildi. Çalışma süresince 203 hastada 201 üreme olduğu saptandı. Kan kültürü üremesi başka bir klinikte başlayıp YBÜ’de devam eden, COVID19 tanısı alan, miks üremesi olan, kan kültürü üremesi YBÜ’nün ilk 48 saati içinde olan, 18 yaşın altında olan ve verilerine ulaşılamayan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Çalışmaya alınan 141 hastada kandidemi insidansı 1000 hasta kabulünde 2,2 ve 10000 hasta yatış gününde ise 4,1 olarak saptandı. En yüksek insidans Reanimasyon YBÜ’de (1000 hasta kabulünde 14,1 ve 10000 hasta yatış gününe 7,1) tespit edildi. Antifungal tedavi, kandidemi ile ilişkili mortalite ve risk faktörlerinin daha iyi değerlendirmesi için kan kültürü alındıktan sonra en az 48 saat hayatta olan ve en az 48 saat antifungal tedavi alan hastalar üzerinden analiz yapıldı. Mortalite oranları 14. ve 28. gün için sırasıyla %29 ve %45 olarak saptandı. Kandidemi başlangıcında ağır sepsis veya septik şok varlığı, TPN kullanımı, son altı ay içinde KT-RT öyküsü ve hematolojik malignite varlığı 14. gün mortalitesi için bağımsız risk faktörü iken, kandidemi başlangıcında ağır sepsis veya septik şok varlığı ve TPN kullanımı 28. gün mortalitesi için bağımsız risk faktörü olarak bulundu. Flukonazol ve ekinokandin tedavileri arasında hem 14. gün hem de 28. gün mortalitesi açısından anlamlı fark görülmedi. Ölen hastalarda erken tedavi oranlarının (kan kültürü alındıktan sonraki ilk 48 saat içindeki tedavi) daha yüksek olduğu saptanırken, çok değişkenli analizde erken tedavinin mortaliteye etkisini gösterilemedi.In our study, we aimed to contribute to the literature by investigating the epidemiologic and clinical characteristics, antifungal treatment and mortality rates of patients with candidemia in adult intensive care units. In our retrospective study, patients with Candida spp. growth in blood culture in adult intensive care units (Reanimation ICU, General Surgery ICU, Neurosurgery ICU, Thoracic-Cardiovascular Surgery ICU, Cardiology ICU) between 2004 and 2023 were screened from the mycology laboratory archive. Demographic and clinical data of the patients were obtained from the medical records in the hospital electronic file system. During the study period, 201 growths were detected in 203 patients. Patients whose blood culture growth started in another clinic and continued in the ICU, who were diagnosed with COVID-19, who had mixed growth, whose blood culture growth occurred within the first 48 hours of the ICU, who were under 18 years of age and whose data could not be accessed were excluded from the study. In 141 patients included in the study, the incidence of candidemia was 2.2 per 1000 admissions and 4.1 per 10000 hospitalization days. The highest incidence was found in the Reanimation ICU (14.1 per 1000 patient admissions and 7.1 per 10000 patient hospitalization days). For a better evaluation of antifungal therapy, candidemia-related mortality and risk factors, analysis was performed on patients who were at least 48 hours alive after blood culture and received antifungal therapy for at least 48 hours. Mortality rates were 29% and 45% at 14 and 28 days, respectively. The presence of severe sepsis or septic shock at the onset of candidemia, TPN use, history of CT-RT within the last six months and hematologic malignancy were independent risk factors for 14-day mortality, whereas the presence of severe sepsis or septic shock at the onset of candidemia and TPN use were independent risk factors for 28-day mortality. There was no significant difference between fluconazole and echinocandin treatments in both 14-day mortality and 28-day mortality. While early treatment rates (treatment within the first 48 hours of blood culture) were higher in patients who died, no effect of early treatment on mortality could be demonstrated in multivariate analysis.