Türkiye’de orta vadeli program çerçevesinde mali kuralların uygulanabilirliği

Abstract

Yıllık olarak yapılan bütçenin yol açtığı kısıtlamaları ortadan kaldırmayı hedefleyen orta vadeli harcama sistemi, mali planlama ve yönetim açısından önemli bir strateji olarak karşımıza çıkmaktadır. Mali kurallar ise, ülkelerin makroekonomik anlamda genel mali performans göstergelerine getirilen daimi sınırlardır. Bu kurallar, ülkelerin ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre farklılık gösterebilmektedir. Orta vadeli program kapsamında belirlenen ve uyulması gereken mali kuralların varlığı kaynakların etkin bir biçimde kullanılmasına olanak sağlar. Türkiye’de henüz “mali kural” adı altında bir düzenleme uygulamaya girmemesine rağmen, 2000’li yıllardan itibaren mali kural uygulamalarına yasal zemin oluşturan birtakım adımlar atılmıştır. Bu çalışmanın amacı, orta vadeli program kapsamında mali kuralların Türkiye’de uygulanabilirliğini ve bu kuralların uygulanması durumunda ne tür katkılar sağlayabileceğini incelemektir. Orta vadeli program, mali kuralların uygulanabilirliği ve mali disiplinin sağlanması açısından son derece etkili bir araçtır. Ancak Türkiye’de uygulanan orta vadeli programların bazı temel eksiklikleri bulunmaktadır. Bu eksiliklerin dikkate alınması ve giderilmesi sonucunda hazırlanan orta vadeli programlar ve uygulanabilir mali kurallar, Türkiye’nin ekonomik hedeflerine ulaşmasında etkili olacak ve ekonomisinin sürdürülebilir olmasına katkı sağlayacaktır.

The medium-term expenditure system, which aims to eliminate the constraints caused by the annual budget, is an important strategy for fiscal planning and management. Fiscal rules, on the other hand, are permanent limits imposed on countries' macroeconomic general fiscal performance indicators. These rules may vary according to the needs and preferences of countries. The existence of fiscal rules, which are determined within the scope of the medium-term programme and which must be complied with, enables the efficient use of resources. Although a regulation under the name of ‘fiscal rule’ has not yet been put into practice in Turkiye, some steps have been taken since the 2000s to create a legal basis for fiscal rule implementations. The aim of this study is to examine the applicability of fiscal rules in Turkiye within the scope of the medium-term programme and what kind of contributions these rules can provide if they are implemented. Mediumterm programme is a highly effective tool for the applicability of fiscal rules and ensuring fiscal discipline. However, medium-term programmes implemented in Turkiye have some fundamental shortcomings. Medium-term programmes and enforceable fiscal rules, which are prepared by taking these shortcomings into consideration and eliminating them, will be effective in achieving Turkiye's economic targets and will contribute to the sustainability of its economy.