Klasik Arap mizahında çirkinlik ve fiziksel kusurlar

Abstract

Tüm dünya edebiyatında mizahın en primitif örnekleri yüz hatlarına ilişkin “çirkinlik olgusu” ve ondan bağımsız diğer birtakım fiziksel kusurlar etrafında şekillenmiştir. Klasik Arap edebiyatının zengin anekdot derlemeleri tarandığında, yüz çirkinliği başta olmak üzere her nevi çirkinlik ve fiziksel kusurlara dair muazzam sayıda bir rivayet malzemesi varlığıyla dikkat çekmekte olup bilimsel ve edebi açıdan detaylı bir incelemeyi hak etmektedir. Orta çağ Müslüman toplumunun çeşitli sosyal tabakalarına mensup her türden çirkin karaktere ya da bir veya birkaç fiziksel kusuru bulunan mizahi figürlerin tahliline yer veren çalışmamız, ilgili dönemin dinî pratikleri, kültürel kodları, gündelik yaşam biçimleri, hassasiyetleri, tabuları, hâkim siyasi atmosfer ve mizahı algılama biçimleri gibi çok çeşitli konular için önemli ipuçları barındırmaktadır.

The most primitive examples of humor in the world's literature revolve around the "phenomenon of ugliness" related to facial features and a number of other independent physical defects. A survey of the rich anecdotal collections of classical Arabic literature reveals an enormous amount of narrative material on all kinds of ugliness and physical defects, especially facial ugliness, which deserves a detailed scientific and literary analysis. Our study, which includes the analysis of all kinds of ugly characters belon-ging to various social strata of medieval Muslim society or humorous figures with one or more physical defects, contains important clues to a wide range of issues such as religious practices, cultural codes, daily lifestyles, sensitivities, taboos, the dominant political atmosphere and the perception of humor.