Hadis verileri ışığında namazların kazası meselesi

Abstract

"Hadis Verileri Işığında Namazların Kazası Meselesi" isimli çalışmada genel olarak namazların kazasıyla ilgili rivâyetlerin, hangi durumlarda kılınamamış namazların kaza edilebileceğine delalet ettiği incelenmiştir. Tezin giriş bölümünde; âyet ve hadislerden hareketle namazın tüm dinlerde ihtiva ettiği anlam ve özellikle İslam dinindeki yeri ve önemi yer almaktadır. Ayrıca namazla ilgili terimler olan "Eda, Kaza ve Fâite" gibi terimlerle; bir hükme zemin sağlaması açısından "İbâdet, Taabbudî ve Ta'lîl" gibi kavramlar açıklanmaya çalışılmıştır. Tezin birinci bölümünde, namazın kazasıyla ilgili rivâyetler fiilî ve kavlî olmaları bakımından ikiye ayrılarak sened ve metin itibariyle değerlendirmeleri yapılmış; hadislerin tek bir olaydan mı, birkaç defa meydana gelen olaylardan mı bahsettiği hususu incelenmiştir. İkinci bölümde, klasik fıkıh, fıkıh usûlü ve şerh eserlerinde yer alan namazın kazasıyla ilgili yorumlar, fikirler ve değerlendirmeler 'kazasının olduğunu savunanlar' ve 'kaza edilemeyeceğini savunanlar'ın görüşleri şeklinde tasnif edilerek zikredilmeye çalışılmıştır. Ek olarak nasslara göre namazın önemi ve özel durumlarda kulların namazlarını kolaylaştırması açısından Şari'in gösterdiği yol açıklanmıştır. Sonuç bölümünde, elde edilen bilgiler doğrultusunda bir değerlendirme yapılarak sonuca varılmıştır.

Broadly, in which situations hadith reports about discharge of pray attest to possibility of discharging missed prays was analyzed in the study of "The Discharge of Pray in the Light of Hadiths". In the introduction of thesis, value of pray in Islam with regard to verses and hadiths, and generally the meaning of pray for every religion were researched. Additionally, related concepts to pray like 'Eda, Qadaa and Faita' were described. And because pray is a kind of worship, concepts of 'İbadat, Taabbudi and Ta'lil' were tried to explain. In the first chapter, related reports to discharge of pray separated into two section, actual and verbal, and examined from the point of narrations chains and text. Hadiths were analyzed whether they mention a case which appeared just one time or more. In the second chapter, remarks, thoughts and evaluations about discharge of pray which took part in the classical fıqh, method and sharh of fıqh books are classified with respect to opinions of ones who assert discharge of pray is possible and who assert it is impossible. Besides that, prays in special cases that Shari' wants to make it easy for servants were explained. Finally an assesment and a conclusion was drawn in accordance with obtained knowledge in the last chapter.