Türk romanında kadın cinayetleri (1950-2010)

Abstract

Cinsiyete dayalı bir nefret suçu olan kadın cinayetleri insanlığın varoluşundan bu yana görülmektedir. Kökleri çok eskilere dayanan bu mesele günümüzde küresel bir sorun haline gelmiştir. Toplumsal değerler ve cinsiyetçi normlar, kadınların yaşamlarını kontrol altına almaya çalışmakta ve bu baskı, cinayetlere varan trajik sonuçlar doğurmaktadır. Sosyolojik, psikolojik, ekonomik açıdan çeşitli yönlerden incelenen bu toplumsal sorun farklı anlayışlarla edebî eserlere de her dönem konu olmuştur. “Türk Romanında Kadın Cinayetleri (1950-2010)” başlıklı bu çalışmada kadın cinayetlerinin romanlara ne şekilde yansıdığı nitel araştırma yöntemiyle içerik çözümlemesi yapılarak incelenmiştir. 1950-2010 yılları arasında yayımlanan romanlar toplumsal gerçekliklerin edebiyat üzerindeki etkisini ve sanatçıların bu gerçeklikle kurduğu ilişkileri anlamak açısından önemli bir inceleme alanı sunmaktadır. Bu süreçte, toplumsal değişimlerle birlikte edebî eserlerde kadın cinayetlerinin görünürlüğü ve ele alınış biçimleri de evrilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde şiddet, cinayet ve kadın cinayetleri üzerine kavramsal bir çerçeve sunulmuştur. İkinci bölümde 1950’ye kadar yayımlanan Türk romanlarında kadın cinayetleri temaları hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise 1950-2010 yılları arasında kadın cinayeti kurgusunun yer aldığı doksan iki roman cinayet sebeplerine göre başlıklara ayrılarak tahlil edilmiştir. Kadın cinayetlerinin altmış yıllık süreç içerisinde değerlendirilmesini ve karşılaştırılmasını kapsayan bu çalışma ile edebiyat ve toplum ilişkisine dikkat çekmek ve kadın cinayetlerine dair farkındalık oluşturmak hedeflenmektedir.

Femicide, a gender-based hate crime, has existed since the beginning of humanity. This deeply rooted issue has become a global problem in contemporary times. Societal values and gender-biased norms attempt to control women's lives, and this pressure often leads to tragic outcomes, including murder. Examined from sociological, psychological, and economic perspectives, this social issue has also been a subject of literary works throughout different periods. This study, titled "Femicide in Turkish Novels (1950-2010)," analyzes how femicide is reflected in novels through qualitative research methods, specifically content analysis. The representation of femicide in novels between 1950 and 2010 provides a valuable field of study for understanding the impact of social realities on literature and how authors relate to these realities. Throughout this period, the visibility and representation of femicide in literary works have evolved in line with social changes. The first part of the study presents a conceptual framework on violence, murder, and femicide. The second part provides information on the themes of violence against women and femicide in Turkish novels published before 1950. In the third part, ninety-two novels featuring femicide plots published between 1950 and 2010 are analyzed, categorized based on the motives for the murders. This study aims to draw attention to the relationship between literature and society and to raise awareness about femicide by evaluating and comparing the reflections of femicide in literary works produced by different ideological perspectives over a sixty-year period.