2013 Cilt 27 Sayı 2

Browse

Now showing 1 - 1 of 1

Bitkisel üretimde allelopati
(Uludağ Üniversitesi, 2013-08-21) Gürsoy, Mehtap; Balkan, Alpay; Ulukan, Hakan
Bitkide üretilen ve ikincil metabolit olan allelokimyasalların neden olduğu “allelopati”; direkt ya da dolaylı olarak önemli bir yere sahiptir. Genel olarak, kendinden sonra gelen aynı (autotoxicity) ya da farklı türlere (heterotoxicity) ait bitki kökler tarafından üretilen bu maddeler ya büyüme ve gelişmeyi azaltıp, durdurabilmekte ya da tamamen önleyebilmektedir. Bu olayda bitkinin yaşı, toprağın yapısı, genotip, nem, ışık, sıcaklık, nem, ekoloji gibi faktörler çok önemlidir. Özellikle sürdürülebilirlik bakımından ekim nöbeti, anızlı nadas, malçlı nadas gibi çeşitli yetiştiricilik tekniklerini kullanmanın büyük bir yeri vardır. Genotip, toprak, ekoloji ve yetiştiricilik teknikleri dikkate alınmazsa, tarımsal üretimin düzeyi bitki besin maddeleri, nem, sıcaklık, stres faktörleri ve kendinden sonra gelen bitkiye bıraktığı tohum yatağı, özellikle de bitki kök bölgesindeki allelopatik madde(lerin) konsantrasyonunca belirlenir. Nitekim ortam nem miktarındaki fazlalık ya da aşırılıktan dolayı (örnek Karadeniz bölgesi); tarımı yapılan bitkinin üretiminde allelopatik etkileşim(ler)’den dolayı azalmalar ortaya çıkmakta; ancak özellikle nem oranındaki azalmalar allelopatik kaynaklı olumsuzlukların her zaman aynı şiddette oluşmasını önlemektedir.