2013 Cilt 14 Sayı 24

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/13955

Browse

Now showing 1 - 6 of 6

1837-1908 sürecinde Bursa’da koza üreticiliği ve ipekli dokumacılık sektörü
(Uludağ Üniversitesi, 2013-01-31) Çiftçi, Cafer; Fen Edebiyat Fakültesi; Tarih Bölümü
19. yüzyılda Bursa’da koza üreticiliği ve ipekli dokumacılık sektöründe önemli değişimler yaşanmıştır. Yenileşme amacıyla yaşanan bu değişim sürecinde, kozadan ipek çekiminde fabrikalaşma sürecine girilmiş, ipekböceklerinde görülen hastalıklara karşı bilimsel tekniklerle üretime başlanmış ve koza üretimine yeni nizamnâmeler ile yön verilmiştir. 20. yüzyılın başlarında ise ipekli dokumacılık alanında fabrikalar açılarak, kentte işçi sınıfının ortaya çıkması ve kadınların bu sektörde istihdam edilmeleri gibi yeni bir döneme girilmiştir. Tüm bu gelişmeler Bursa’nın sosyal ve ekonomik yapısını önemli ölçüde etkilemiştir.
19. yüzyıl sonunda Halep’te İngiliz belgelerine göre toplum, yönetim ve konsoloslar arasındaki ilişkiler
(Uludağ Üniversitesi, 2013-01-31) Karakoç, Fulya Düvenci; Fen Edebiyat Fakültesi; Tarih Bölümü
İngilizler XVI. Yüzyıl sonlarından itibaren Ortadoğu’da askeri, siyasi ve ticari görevlerle donatılmış temsilcilikler bulundurdu ve bunları sık sık değiştirip, yaygınlaştırdı. Araştırma, bunun ardındaki nedeni yani Halep’in önemini ortaya koymayı ardından bu ilginin somutlaşmış olarak belgelere yansıyan detaylarında öne çıkan bakış açılarını yani belgelerin yansıttığı günlük yaşamı ve iç-dış dengeleri saptamayı hedeflemektedir. Bölgede etkin olma gayretlerinin nedenlerini anlamak için Halep’in kısaca Osmanlı öncesi tarihine bakılacak, ardından Osmanlı döneminde ve özellikle incelediğimiz dönemdeki demografik, ekonomik, sosyal kültürel ve uluslararası ilişkiler açılarından öne çıkan noktaların saptanmasına çalışılacaktır. Son olarak İngiliz belgelerine yansıyan unsurlar incelenerek, İngilizlerin bölgeyle neden yakından ilgili oldukları ve bu ilgi çerçevesinde hangi faaliyet ya da istihbarat eylemlerinde bulundukları ortaya koyulacaktır.
1908-1923 sürecinde Bursa’da koza üreticiliği ve ipekli dokumacılık sektörü
(Uludağ Üniversitesi, 2013-01-31) Boykoy, Seher; Fen Edebiyat Fakültesi; Tarih Bölümü
Bursa kenti, tarih boyunca, tekstil ürünleri ve tekstilin hammaddesi olan iplik üretim ve ticareti açısından, Anadolu’da önemli merkezlerden biri olmuştur Hazırlanan bu bildiri kapsamında, Bursa’nın ticari ve ekonomik yaşamının odak noktasında olan ipekçilik sektöründe 1908-1923 sürecinde ortaya çıkan değişim süreci ele alınacaktır. Bu süreç de, kendi içerisinde 1908-1918 II. Meşrutiyet Dönemi ve 1919-1923 Türk Milli Mücadele Dönemini kapsamaktadır. Bursa’da, 1908’den sonra ipekli dokumacılık gelişme kaydetmiştir. Bu, üretimde artış sağlarken; emek-sermaye çatışmasını da gündeme getirmiştir. Ayrıca bu dönemde Bursa’da milli şirketler kurulmuştur. 20. yy başındaki savaşlar, Bursa ve çevresinde ipekböcekçiliği ve ipek üretimini büyük ölçüde geriletmiş; dış pazarlar kapanmıştır. Bursa ipekçilik sektöründe canlanma, Cumhuriyetten sonra, Avrupa’daki yöntemlerin ülkemizde uygulanmaya başlanması ve yasal-kurumsal düzenlemelerle sağlanacaktır. Çalışma kapsamında bu konular, Bursa’da ham ipek üretim ve ihracatına ilişkin istatistikler, Osmanlı sanayi sayımları, Hüdavendigar Vilayet Salnameleri, Bursa yerel basınına ait kaynaklarla değerlendirmeye alınacaktır.
Anti̇k kaynaklara göre Bithynia’daki̇ civitas’lar
(Uludağ Üniversitesi, 2013-01-31) Doğancı, Kamil; Fen Edebiyat Fakültesi; Tarih Bölümü
Antikçağda Anadolu’nun kuzeybatısı Bithynia olarak adlandırılmaktaydı. Kuzeyinde Pontus Euxenius, batısında Hellespontus ve Rhyndakos (=Kocaçay), güneyinde ise Sangarios (=Sakarya) nehirleri bölgenin sınırlarını belirliyordu. Doğu sınırının tam olarak nerede sona erdiğini söylemek oldukça zordur. Antik kaynaklar Bithynia’daki civitas’lar hakkında farklı bilgiler vermektedirler. Yaşlı Plinius Historia Naturalis adlı eserinde Bithynia’da 12 tane civitas olduğunu belirtmekte ve bunları batıdan doğuya doğru şu şekilde sıralamaktadır: CaesareaGermanice, Apamea, Prusa, Prusias ad Mare, Nikaia, Nikomedia, Prusias ad Hypius, Iuliopolis, Bithynium-Claudiopolis (=Bolu), Creteia-Flaviopolis, Khalkedon ve Byzantium. Eyaletin başkenti Nikomedia idi. Khalkedon ve Byzantium civitas libera (hür ve özgür) statüsündeki kentlerdi. Amasyalı ünlü coğrafyacı Strabon’un eserinde ise Cretia-Flaviopolis, Prusias, Iuliopolis ve Caesarea-Germanice gibi Bithynia civitas’larının isimleri geçmez.
Cumhuriyet ile birlikte değişen Türk aile yapısı ve kadının durumu
(Uludağ Üniversitesi, 2013-01-31) Zafer, Ayşenur Bilge; Fen Edebiyat Fakültesi; Tarih Bölümü
Cumhuriyet ile birlikte Türk toplumunun aile yapısı önemli bir değişime uğramıştır. Genel olarak Osmanlı döneminde toplumda hâkim olan aile yapısı geleneksel, ataerkil, geniş aile yapısıydı. Kadın ise siyasi, ekonomik ve toplumsal alandan dışlanmıştı. Aile kurumu Atatürk devrimlerinin değiştirmeyi amaçladığı en temel kurumlardan birisiydi. Atatürk’ün düşüncesindeki kadının oluşumu modern çekirdek ailenin itici gücünü oluşturmuş ve geleneksel-geniş aile tipinden modern çekirdek aileye geçişe ivme kazandırmıştır. Değişen aile yapısını incelemek aslında kadınların aile ve toplum içerisindeki değişen konumlarını incelemek demektir. Bu nedenle bu çalışmada değişen aile yapısı, kadının aile içi konumu, kadının hakları ve kadının toplumsal, ekonomik ve siyasi rolü ile birlikte değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Giritli mübadillerin ipekçilik deneyimleri ve bunun Bursa yöresine aktarılması
(Uludağ Üniversitesi, 2013-01-31) Oğuzoğlu, Yusuf; Fen Edebiyat Fakültesi; Tarih Bölümü
Göç, entegrasyon ve sosyo-kültürel değişim, sosyal tarih araştırmalarında önemli bir çalışma alanıdır. “Giritli Mübadillerin İpekçilik Deneyimleri ve Bunun Bursa Yöresine Aktarılması” konusu bağlamında, insan odaklı bir yaklaşımla ele alınmaya çalışılacaktır. Osmanlıların 1650 yılında Resmo’da (Rethymno) oluşturdukları düzen içinde adanın yeni sakinleri olarak Müslüman halka rastlanmaya başlanmıştır Osmanlı arşiv kayıtları, adanın iç tarafında yer alan alüvyonlu ovalarda buğday, mısır, tütün, turunçgil tarımının yapıldığını, su değirmenleri ve su kuyularının bulunduğunu, zeytin, çınar, badem, ceviz ve dut ağaçlarının varlığını ortaya koymaktadır. Dut ağaçlarına paralel olarak adada ipekçiliğin de mevcut olduğu görülmektedir. 1923 yılında Yapılan Lozan Antlaşması ek protokolü ile Türkiye ile Yunanistan kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine zorunlu göçe tabi tutunca Girit’te yaşayan Müslümanlar Türkiye’ye mübadil olarak göç etmişlerdir. Gelen mübadillerin bir kısmı Bursa’ya bağlı küçük yerleşim birimleri olan Mudanya ve Tirilye sahasına yerleştirilmişlerdir. Tirilye ve Mudanya yöresinde yaşayan bu göçmen aileler üzerinde yaptığımız sözlü tarih çalışmalarında kendilerinin adadan gelirken dokuma tezgâhlarını da bu topraklara getirdikleri ve yerleştirildikleri alanlarda ipek böcekçiliği yaptıkları öğrenildi. Bu makale ile, Giritli mübadillerin Osmanlı döneminde Girit’teki ipekçilik faaliyetleri ve göç sonrasında Bursa’daki yerleşik ipekçilik kültürüne entegrasyonu ve katkıları örneklerle değerlendirmeye alınacaktır.

Browse

Browsing by Department "Tarih Bölümü"