2020 Cilt 46 Sayı 2
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/18590
Browse
Browsing by BUU Author "Hakyemez, Bahattin"
Now showing 1 - 1 of 1
- Results Per Page
- Sort Options
Item Relapsing remitting multipl skleroz hastalarında ekstrakraniyal ve intrakraniyal venöz yapıların doopler sonografi, kraniyal mr venografi ve selektif venografi ile değerlendirilmesi ve sağlıklı kontroller ile karşılaştırılması(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2020-07-08) Öksüz, Emine Kaygılı; Taşkapılıoğlu, Özlem; Turan, Ömer Faruk; Hakyemez, Bahattin; Demir, Aylin Bican; Tıp Fakültesi; Radyoloji Ana Bilim Dalı; 0000-0002-6752-1519; 0000-0002-3425-0740; 0000-0001-6739-8605Son yıllarda Multipl skleroz (MS) etyolojisinde, internal juguler ven (IJV) ve/veya azigos venlerde venöz drenaj bozukluğu olarak tanımlanan kronik serebrospinal venöz yetmezliğin (KSSVY) etkili olduğu ileri sürülmektedir. Bu teori, MS etyopatogenezinde etkili olduğu düşünülen otoimmün teoriyi toptan yadsıması nedeni ile ciddi tartışmalar başlatmıştır. Bu teori ile, MS etyopatogenezine farklı açılardan bakılması nedeniyle ilgi çekmiş ve bununla ilgili birçok çalışma başlatılmıştır. Çalışmamızda Doppler sonografi (DS), kranial MR venografi (MRV) ve selektif venografi (SV) ile MS hastalarında KSSVY’nin varlığının tespiti, ekstrakraniyal-intrakraniyal venöz yapıların yapısal- fonksiyonel açıdan incelenmesi, sağlıklı kişilerle karşılaştırılması amaçlanmıştır. 25 Relapsing Remitting MS hastasına DS, SV ve kraniyal MRV yapılırken, 20 sağlıklı kişiye kraniyal MR venografi ve Doppler sonografi yapıldı. Hastalarda DS’ de reflü varlığı açısından kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0,05 P=0,001). Kraniyal MRV’ de intrakraniyal venlerde morfolojik açıdan hasta ve sağlıklı grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu. Selektif venografide hastaların %72’sinde sağ IJV’de, %76’sında sol IJV’de, %12’sinde azigos vende %50 ve üzeri darlık saptanırken; hastaların %60 da sağ IJV de, %48 inde sol IJV de ve %16 sında ise azigos vende %75 ve üzeri darlık izlendi. Hastaların %44’ünde azigos vende anomali izlendi. Çalışmamızdaki MS hastalarında KSSVY görülme oranı %76 idi. Saptamış olduğumuz yüksek orandaki kolateral dolaşım varlığı, hastalarda saptadığımız reflünün bir göstergesi olabilir. Kontrol grubuna etik kurul selekktif selektif venografiye izin vermediği için normalde nasıl olduğunu bilmiyoruz. Bu çalışmada sınırlı sayıda hasta grubunda bu teoriyi destekleyecek darlık bazı hastalarda gösterilmiştir. KSSVY’liğin MS hastasına özgü bir patoloji mi yoksa herkeste olabilecek fizyolojik bir varyasyon olup olmadığını söylemek mümkün değildir. Buna karar vermek için incelemeleri ilerletmek MS ve KSSVY arasındaki ilişkiyi ve/veya bunun MS belirtileri üzerindeki etkilerini saptamak için daha çok sayıda hastada yapılacak geniş çalışmalara ihtiyaç olduğu düşüncesindeyiz. Bu konuda daha ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.