Browsing by Author "Demir, Emrullah"
Now showing 1 - 1 of 1
- Results Per Page
- Sort Options
Item Erken Osmanlı mimarisinde Bursa Sultan I. Murad Hüdâvendigâr külliyesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-12-14) Demir, Emrullah; Gülgen, Hicabi; Bursa Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı/Türk İslam Sanatları Tarihi Bilim Dalı.; 0009-0001-9052-0311Anadolu Selçuklularının Moğol istilası sonucu hâkimiyetini kaybetmesiyle birlikte Anadolu’nun farklı bölgelerinde pek çok beylik kurulmuştur. Bu beyliklerden Orta ve Doğu Anadolu’dakiler, Moğol baskıları vb. nedenlerden dolayı tam anlamıyla bağımsız değillerdi. Bundan dolayı hem siyasi hem de sanat ve mimari alanlarında özgün girişimlerde bulunamamışlardır. Anadolu’nun batısındaki beylikler ise nispeten daha bağımsızlardı ve her beylik kendisini ispatlayıp diğer beyliklere hâkim olma hayali kuruyordu. Bu amaçlar doğrultusunda sosyo-politik ve sosyo-kültürel hamleler yapılıyordu. Bunun neticesinde özgün ve yerel fakat küçük ebatlı sanat ve mimari atılımlar meydana geliyordu. Bu beyliklerden biri olan Osmanoğulları, fethettikleri yerlerde aynı zamanda sanat ve imar faaliyetleri göstermişlerdir. Beyliğin Orta Asya’dan beri yanlarında getirdikleri bir miras vardı. Temas halinde oldukları kadim devletlerin mimarî tekniklerini de kendi ideolojilerine göre yeniden yorumlayıp bu mirasla mezcederek yeni bir prototip ortaya çıkarmışlardı: Kanatlı/zâviyeli/tâbhâneli” planlı camiler.I. Murad tarafından Bursa’da 1365-1385 yılları arasında inşa edilen Hüdâvendigâr Cami, kanatlı/zâviyeli plan tipine sahiptir. Caminin üst katına eklenen medrese katı cami-medrese kombinasyonlu bir yapının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu yönüyle plan şemasının başka bir örneği yoktur. Türbe, hamam ve imaret gibi diğer birimleride Hüdâvendigâr Külliyesi’nin önemli yapılarıdır. Günümüze kadar ulaşan anıtsal değeri yüksek olan külliye, birimleri ile birlikte Erken Osmanlı mimarisinde önemli bir yere sahiptir.