Görsel soru cevaplama probleminde bağlamsal vektörlerin performans analizi
| dc.contributor.advisor | Bilgin, Metin | |
| dc.contributor.author | Hakdağlı, Özlem | |
| dc.contributor.department | Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı. | tr_TR |
| dc.contributor.orcid | 0000-0002-3637-4309 | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-06-13T06:09:43Z | |
| dc.date.available | 2022-06-13T06:09:43Z | |
| dc.date.issued | 2022-05-13 | |
| dc.description.abstract | Görsel soru cevaplama (GSC) çalışmaları, görsel imgeleri anlamlandırmanın yanında tutarlılık sağlamayı hedeflemektedir. GSC problemi, görsel bir imge ile bu imgeye sorulan soru arasındaki bağlantıyı ele almaktadır. Ele alınan bağlantının yorumlanması ve çözümlenmesi, sorulan soruya beklenen cevabın görsel içerisinden elde edilmesini sağlar. Çözümleme işlemini gerçekleştirmek için görsel imgelerin matematiksel düzlemde temsil edilmesi gereklidir. Bu temsiller vektör olarak adlandırılır. Görsel vektörlerin elde edinimi aşamasında, bu çalışmada ImageNet verisi ile eğitilmiş olan Xception ve Inception-Resnet-V2 modelleri kullanılmıştır. Modeller derin konvolüsyonel ağlara ve tekrarlayan katman yapısı sayesinden görsel veriden yüksek doğruluk ile vektör temsili elde edilmektedir. Görsel vektör temsili, GSC problemi için yeterli değildir. Görsele sorulan sorunun matematiksel düzlemde temsili gerekmektedir. Metinsel verilerin temsili diğer adı ile kelime gömmeleri, ön eğitimli modeller olan Word2Vec, Kelime Temsili için Global Vektörler (Global Vectors for Word Representation, GloVe) ve FastText yöntemleri ile anlamsal bağlamdan bağımsız şekilde elde edilmektedir. Transformatörlerden Çift Yönlü Kodlayıcı Temsilleri (Bi-directional Encoder Representations from Transformers, BERT), inşa edilmiş olduğu çok başlı ilgi yapısı ile kelimelerin arasındaki alt bağlamı öğrenmekte ve temsil etmektedir. Bu çalışma ile sorulan sorunun anlamsal bütünlüğünü güçlendirmek için BERT bağlamsal vektörleri uyarlanmıştır. Çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde BERT yöntemi; Word2Vec, GloVe ve FastText yöntemlerinden daha yüksek doğruluk oranlarına ulaştığı görüldü. Böylelikle, literatüre yeni girmiş olan BERT bağlamsal vektörleri yönteminin GSC problemindeki başarısı gösterilmiştir.Görsel soru cevaplama (GSC) çalışmaları, görsel imgeleri anlamlandırmanın yanında tutarlılık sağlamayı hedeflemektedir. GSC problemi, görsel bir imge ile bu imgeye sorulan soru arasındaki bağlantıyı ele almaktadır. Ele alınan bağlantının yorumlanması ve çözümlenmesi, sorulan soruya beklenen cevabın görsel içerisinden elde edilmesini sağlar. Çözümleme işlemini gerçekleştirmek için görsel imgelerin matematiksel düzlemde temsil edilmesi gereklidir. Bu temsiller vektör olarak adlandırılır. Görsel vektörlerin elde edinimi aşamasında, bu çalışmada ImageNet verisi ile eğitilmiş olan Xception ve Inception-Resnet-V2 modelleri kullanılmıştır. Modeller derin konvolüsyonel ağlara ve tekrarlayan katman yapısı sayesinden görsel veriden yüksek doğruluk ile vektör temsili elde edilmektedir. Görsel vektör temsili, GSC problemi için yeterli değildir. Görsele sorulan sorunun matematiksel düzlemde temsili gerekmektedir. Metinsel verilerin temsili diğer adı ile kelime gömmeleri, ön eğitimli modeller olan Word2Vec, Kelime Temsili için Global Vektörler (Global Vectors for Word Representation, GloVe) ve FastText yöntemleri ile anlamsal bağlamdan bağımsız şekilde elde edilmektedir. Transformatörlerden Çift Yönlü Kodlayıcı Temsilleri (Bi-directional Encoder Representations from Transformers, BERT), inşa edilmiş olduğu çok başlı ilgi yapısı ile kelimelerin arasındaki alt bağlamı öğrenmekte ve temsil etmektedir. Bu çalışma ile sorulan sorunun anlamsal bütünlüğünü güçlendirmek için BERT bağlamsal vektörleri uyarlanmıştır. Çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde BERT yöntemi; Word2Vec, GloVe ve FastText yöntemlerinden daha yüksek doğruluk oranlarına ulaştığı görüldü. Böylelikle, literatüre yeni girmiş olan BERT bağlamsal vektörleri yönteminin GSC problemindeki başarısı gösterilmiştir. | tr_TR |
| dc.description.abstract | Visual question answering (VQA) studies aim to provide consistency as well as to make sense of visual images. The VQA problem deals with the connection between a visual image and the question asked to that image. The interpretation and analysis of the discussed link ensures that the expected answer to the question asked is obtained from within the picture. In order to perform the analysis process, it is necessary to represent the visual images on the mathematical plane. These representations are called vectors. In the acquisition phase of visual vectors, Xception and Inception-Resnet-V2 models which are trained with ImageNet data were used. The models obtain vector representation from visual data with high accuracy due to deep convolutional networks and residual layer structure. Visual vector representation is not sufficient for the VQA problem. The mathematical representation of the question asked to the image is required. Representation of textual data, also known as word embeddings, can be obtained independently of the semantic context with the pre-trained models Word2Vec, Global Vectors for Word Representation (GloVe) and FastText, Bi-directional Encoder Representations from Transformers (BERT)learns and represents the sub-context between words with the multi-headed attention structure it is built on. BERT contextual vectors were adapted to strengthen the semantic integrity of the question asked in this study. When the results of the study were evaluated, it was seen that the BERT method achieved higher accuracy rates than the Word2Vec, GloVe and FastText methods. Thus, the success of the BERT contextual vectors method, which has just entered the literature, in the GSC problem has been demonstrated. | en_US |
| dc.format.extent | VIII, 60 sayfa | tr_TR |
| dc.identifier.citation | Hakdağlı, Ö. (2022). Görsel soru cevaplama probleminde bağlamsal vektörlerin performans analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11452/27070 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Bursa Uludağ Üniversitesi | tr_TR |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Görsel soru cevaplama | tr_TR |
| dc.subject | Derin öğrenme | tr_TR |
| dc.subject | Doğal dil işleme | tr_TR |
| dc.subject | Kelime gömmeleri | tr_TR |
| dc.subject | Bağlamsal kelime vektörleri | tr_TR |
| dc.subject | Visual question answering | en_US |
| dc.subject | Deep learning | en_US |
| dc.subject | Natural language processing | en_US |
| dc.subject | Word embedding | en_US |
| dc.subject | Contextual word vectors | en_US |
| dc.title | Görsel soru cevaplama probleminde bağlamsal vektörlerin performans analizi | tr_TR |
| dc.title.alternative | Performance analysis of contextual vectors in visual question answering problem | en_US |
| dc.type | masterThesis | en_US |