Nohut hat ve çeşitlerinde verim yeteneklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma bazı nohut hat ve çeşitlerinin Bursa ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarında verim yeteneklerinin belirlenmesi amacıyla 1995/96 ve 1996/97 yıllarında, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma tesadüf blokları bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada, 8 tescilli, iki üretim izinli nohut çeşidi, 7 nohut hattı ve bir köylü populasyonu kışlık (1 Kasım, 5 Kasım) ve yazlık (27 Mart, 11 Mart) olarak iki ekim zamanında ekilmiştir. Araştırma sonucunda ekim zamanlarının verim komponentleri üzerine etkisi farklı olmuştur. Bitki boyu, ilk baklanın yerden yüksekliği, bitkide bakla sayısı, bakla boyu, bitki verimi ve 1000 tane ağırlığı kışlık ekimlerde en yüksek değerler verirken, bitkide ana dal sayısı, bitkide yan dal sayısı, bakla eni ve hasat indeksi ise yazlık ekimde en yüksek değerlerini vermişlerdir. Bitkide tane sayısı, baklada tane sayısı, biyolojik verim ve dekara tane verimi üzerine ekim zamanlarının etkisi önemli bulunmamıştır. Hat ve çeşitler arasında ise İzmir 92 (217.4 kg/da) çeşidi en yüksek tane verimini verirken, bu çeşidi 135 (216.5 kg/da) numaralı hat izlemiştir. İlk baklaların yerden yüksekliği yaklaşık 34 cm olan bu çeşit ve hattın, makinalı hasada uygunluğu da dikkate alındığında Bursa ekolojik koşullarında yazlık olarak yetiştirilmesi önerilebilir.

This study was carried out to determine yield abilities of some chosen chikpea lines and varieties at different sowing times at University of Uludağ, Faculty of Agricultural Research and Application Center, Bursa in 1995/96 and 1996/97. The trial were set up the split-plot design with three replication. in this research; 8 registrated chikpea varieties, two candidate oultivars, 7 chikpea lines and one local variety were sown as spring (27 March, 1 1 March) and winter (1 November, 5 November) at two sowing times. The result of this research showed that different sowing times had important effect on yield components. While plant height, height of from soil first pod, number of pods, pod lenght, plant yield and 1000 seed weight gave the highest values at winter sowing, number of main branches, number of secondary barnches, pod widht and harvest index gave the highest values at spring sowings. Effect of sowing dates was not significant on number of seed in plant, number of seed in pod, biological yield and seed yield. İzmir 92 gave the highest grain yield (217.4 kg/da) among lines and varieties and 135 (216.5 kg/da) followed to this variety. They are suitable for machinery harvest since height of first pod from soil of these line and variaty is approximately 34 cm. As a result, of this reserch İzmir 92 and 135 approximately can grow as spring in Bursa ecological conditions.