2023 Cilt 5 Sayı 2
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Publication Open Access Amerika'da Kalvinciliğe karşı Arminciliğin etkisi ve yayılışı(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-11-24) Ceylan, HarunProtestan teoloji içerisinde Armincilik, 16. yüzyılda Hollanda’da yaşamış olan Jacob Arminius’un (1559-1609) teolojik görüşlerine dayanan ve Kalvinciliğin kader, lütuf, insan iradesi, İsa’nın kefareti, inananların korunmuşluğu konularındaki teolojik önermelerine karşı çıkan bir anlayıştır. Arminius’tan sonra onun takipçileri olan Remonstrantların etkisiyle İngiltere’de yer bulmaya başlayan Armincilik, yoğun göçlerle birlikte Amerika’ya da taşınmıştır. Özellikle John Wesley ve Metodistler Arminciliğin yayılmasında önemli bir rol üstlenmişlerdir. Amerika’da ortaya çıkmış olan birçok Protestan cemaat, Kalvinciliğin ilkelerinden çok Arminciliğin evrensel kefarete ve insanın kurtuluştaki iradesine vurguya dayanan kader inancını tercih etmiştir. Bu makalede, öncelikle Arminius’un hayatından bahsedilecek, sonra onun Calvin’in Reform teolojisine olan itirazları ele alınacaktır. Daha sonra Arminciliğin Amerika’da yayılışından bahsedilecek, bu noktada John Wesley’in Arminciliği ele alındıktan sonra kader, kefaret, lütuf, irade konularında Kalvincilik yerine Arminciliğe yakın olan Protestan cemaatlerden bahsedilecektir. Böylelikle klasik Arminciliğin argümanlarına tamamen dayanmasa da Amerika’da Arminci olarak nitelenen Protestan teoloji ortaya konmuş olacak ve Amerika’da Kalvincilik ile Armincilik arasında günümüzde de devam eden teolojik tartışmaların kökeni ve seyri ortaya konmuş olacaktır.Publication Open Access Hıristiyan siyonizminin Amerika'ya intikalinde John Nelson Darby'nin rolü(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-12-08) Albayrak , Hafize ŞuleBu çalışma Protestanlık içinde gelişen Siyonist fikirlerin ABD’ye taşınma sürecini, bu sürecin önemli aktörlerinden biri olan John Nelson Darby özelinde ele almaktadır. Çalışmada Amerika’da gelişen ve son yıllarda Amerikan siyasetinde ağırlığını daha çok hissettiren Hıristiyan Siyonist yaklaşımın kökenine ışık tutmak amaçlanmış, bu çerçevede İngiliz Kilisesi içinde yetişen Darby’nin ABD’ye yaptığı yolculuklarla taşıdığı fikirlerin muhtevasına ve günümüz Hıristiyan siyonizmi açısından önemine ışık tutulması hedeflenmektedir. Dolayısıyla çalışmanın temel sorusu “Amerika Birleşik Devletleri’nde gelişen Hıristiyan Siyonist fikirlerin gelişmesinde John Nelson Darby’nin önemi ve etkisi nedir?” olarak tasarlanmıştır. Bu minvalde öncelikle John Nelson Darby’nin yaşamının belli başlı uğrak noktalarına değinilecek, ardından Darby’nin Hıristiyan siyonizmi olarak tanımlanan olgunun ABD’de gelişmesine nasıl katkı sunduğu ortaya konacak son olarak Darby’nin görüşlerinin günümüz Hıristiyan siyonizmindeki yerine değinilecektir.Publication Open Access Havari Yudas Tomas’ın İnci İlahisi’nde gnostik düalizm(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-11-21) Gündüz , ŞinasiApokrif “Tomas’ın İşleri” kitabında “Hintliler ülkesinde havari Yudas Tomas’ın ilahisi” başlıklı bir metin öteden beri Gnostisizm araştırmaları açısından dikkat çekici olmuştur. İçinde yer aldığı kitabın genel anlatısından bağımsız bir içerik taşıyan bu metin, ilahi tarzıyla ve Gnostisizmin birçok karakteristik özelliğini hatırlatan içeriğiyle tartışılmaktadır. Çeşitli araştırıcılar, her ne kadar metin içinde yer aldığı kitabın genel temasından bağımsız bir görünüm arz etse de bu ilahinin Hıristiyan teolojisi ve kurtuluş öğretisi bağlamında bir anlam yükü taşıdığı kanaatindedirler. Diğer taraftan birçok Gnostisizm araştırıcısı ise bu ilahinin erken dönem Gnostisizmini yansıtan önemli bir metin olduğu düşüncesindedir. İçeriğinden hareketle “İnci İlahisi” ya da “Ruh ilahisi” ismiyle adlandırılan metnin kökenine, ait olduğu kültür dünyasına ve muhtevasında yer alan temaların karakteristik özelliklerine yönelik olarak da çeşitli görüşler ileri sürülmektedir. Bu çalışma, genelde “İnci İlahisi” adıyla meşhur olan bu metni Gnostisizmin karakteristik özelliklerinden birisi olan Gnostik düalizmin var olup olmadığı sorunundan hareketle ele alacak ve özellikle Sabii literatüründeki Gnostik öğretilere paralelliğine dikkat çekecektir. İnci İlahisi’nin, süflî alemde tutsak olan incinin kurtarılması temasına dayalı olarak erken dönem Hıristiyan Gnostisizmi bünyesinde Gnostik düalizmi ve kurtuluş öğretisini esas alan bir metin olduğu bu çalışmanın ana tezini oluşturmaktadır.