On Flew’s compatibilism and his objections to theistic libertarianism

Abstract

Flew strongly defends a compatibilist thesis in the free will debate before going on to totally object to theistic libertarianism. His objections basically rely on his compatibilism embracing the notion of agent causation, which is not very common in compatibilist theses. Since he is a strong proponent of ordinary language philosophy, he also holds that linguistic analyses can certainly solve the free will problem as well as many other problems of philosophy. In doing so, he first uses the paradigm cases based on our common sense experience and then assumes the verity of principle of alternative possibilities. This study attempts to show, on the one hand, that there are some serious difficulties in both his justification of compatibilism and his objections to theistic libertarianism, and on the other hand, that he cannot easily defend both at the same time.Nedensel bir determinizmin egemen olduğu düşünülen doğal bir dünyada, kendisi de bu doğal dünyanın bir parçası olan insanın nasıl olup da özgür bir fail olabileceği sorusu, felsefenin en köklü sorularından biri olup genelde basitçe hür irade problemi olarak ifade edilmektedir. Bu yazıda problem, Oxford Linguistik Felsefe’nin hararetli bir taraftarı ve maharetli bir uygulayıcısı olan Antony Flew’nun determinizm ile insan özgürlüğünün bir arada var olabileceğini ifade eden bağdaşırcı tezi çerçevesinde ele alınmış ve gerek Flew’nun bağdaşırcılığının gerekse de onun teistik özgürlükçülüğe yönelttiği itirazlarının geçerliliği ve sağlamlığı tartışılmıştır. Flew, yazılarında hur irade problemine başka felsefe problemleri arasında özel bir önem vermektedir. Zira ona göre eğer insan hur olma teriminin sağduyudaki anlamında gerçekten hur bir varlık olmasaydı hem insan haklarının hem de politik ve sosyal özgürlüklerin üzerine inşa edileceği sağlam bir temel bulmak, pratikte imkânsız olmasa bile, teorik açıdan, hayli problemli bir şey olurdu. Yine ona göre, özgürlüğün insan tabiatında derin ve koklu bir şekilde yerleşmiş olduğunu kabul etmeden, fail fikrine dayalı insan bilimlerini nedensellik ilkesine ve doğal determinizme dayalı fizik bilimlerden ayırmak da mümkün olmazdı. Eğer hakikaten özgür olmasaydık, şimdiye kadar yapageldiğimiz bu iki tur bilim arasındaki ayrım anlamsızlaşırdı. Dahası Flew’nun düşüncesinde rasyonellik doğası gereği secimde bulunmayı içerdiğinden katı determinizmin egemen olduğu bir dünyada gerçek anlamda ne bilmekten ne de rasyonellikten söz etmenin bir anlamı vardır.