Balkan Paktı (1934) ve dışarıdaki yansımaları

Abstract

1930’ların Türkiye’si Batı ile ilişkilerinde yapabildiği sürece güç dengesine yönelik politikalar izlemek, bunu sürdüremediği durumlarda da ittifaklar içine girmek zorunda kalmıştır. Atatürk’ün uluslararası ortamdan önemli bir tehdit algılamasının olmayışı nedeniyle öncelikli politikası Lozan’dan kalan sorunların halledilmesi üzerine olmuştur. Ancak Hitler’in 1933’te iktidara gelişi ve aynı zamanda İtalyan tehlikesinin artması üzerine politikanın, bölgesel dengeyi sağlamak şeklinde değiştiği görülmektedir. Bu politikanın somutlaşmış hali ise 1934 Balkan Paktı’dır. Paktın gerçekleştirilmesine yönelik çabaların başlamasıyla bu girişimler Türkiye dışında da tartışılmış ve olumlu veya olumsuz yorumlar yapılmıştır. Kısa ömrüne rağmen Pakt, bölgesel barışa büyük katkı sağlamıştır. Bu makaledeki amaç, Balkan Paktı’na yol açan olayları açıklamak ve Paktın dışarıda nasıl algılandığını incelemektir.

Turkey in the 1930's had to follow a balance of power policy in its relations with the West, and in case it could not do that, it had to enter into alliances. Because Ataturk did not perceive any threats from the international environment, his primary policy was to solve remaining problems of Lausanne Treaty. However, due to the accession of Hitler to the power in 1933 and the increase of Italian danger, Atatürk’s policy changed as to ensure regional balance. The concrete version of this policy is seen in the 1934 Balkan Pact. With the initiation of the efforts towards the realisation of the Pact, these initiatives were discussed abroad and were commented as positive and negative. Despite its short life, the Pact made a great contribution to regional peace. The aim of this article is to explain the facts that led to the creation of the Balkan Pact and to examine how the Pact was perceived abroad.