İran romanının şekillenmesinde siyasi ve sosyal düzenin rolü (Kaçar ve Pehlevi dönemi)

Abstract

Romanın toplumla diyalektik ilişkisi vardır. Roman toplumdaki farklı seslerin temsilcisidir ve aynı zamanda farklı sosyo-politik söylemlerin inşa edilmesi için bir alandır. İran'da roman, Kaçar döneminin son yıllarında ortaya çıkan ve Pehlevî döneminde genişleyen yeni bir fenomendir. Bu araştırmada, romanların İran toplumunun özelliklerini nasıl yansıttığını ve etkilediğini inceleyeceğiz. Bu meseleyi irdelemek için, dönemin Farsça yazılmış romanlarını yapısalcı bir yaklaşımla incelemeye çalıştık. Bu yıllarda yazarlar, genel olarak İran toplumunun çeşitli meselelerine yakınlaşmaya çalışmışlardır. Ancak, din meselesi en az ilgi çeken konu olmuştur. Yazarların değindikleri sosyal meseleler incelediğimiz bu 100 yıllık dönemde önemli ölçüde sabit kalmıştır. Bu yıllarda, milliyetçiliğin yayılmasında yardımcı olan romanlar özellikle de geç Pehlevî döneminde toplumda bir Batı karşıtı eğilimini geliştirmeyi başarmışlardır.

The Novel has a dialectical relationship with society. It’s representer of society's different voices and also a field to construct different socio-political discourses. In Iran, the novel is a new phenomenon which emerged in late Qajar era and expanded in Pahlavi time. In this research, we will study how the novel reflects and influence the characteristics of Iranian society. We went through this subject by examining the Persian novels of this period via structural theories. We found out that in these years, most of the authors considered various social issues of İran society; however, the issue of religion was the least interesting topic among them. Also, the social issues that they mentioned have not changed significantly in these 100 years. In these years, Iranian novels had helped to spread nationalism, in the meantime novels, especially in late Pahlavi, developed an anti-West trend in the society.