Toplum sağlığı için giderek artan tehlike aşı reddi önlenebilir mi?

Abstract

Aşılama çeşitli hastalıkların mortalite ve morbiditesini azaltmada etkili, uygun maliyetli ve kabul edilmiş bir yöntem olarak toplum sağlığının en önemli başarıları arasında gösterilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü‘nün Mart 2018 raporunda küresel bağışıklamanın yılda 2–3 milyon ölümü engellediği açıklaması aşılamanın toplum sağlığı için ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir. Son yıllarda aşılamanın kanıtlanmış faydaları iyi bilinmesine rağmen çocukluk çağındaki aşılanma oranlarında global bir düşüş yaşanmaktadır. Avrupa‘da 2017 verilerine göre kızamık vaka sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık üç kat arttığı ve tanı alan vakaların %87‘sinin aşılanmayı reddettiği tespit edilmiştir. Yine Avrupa‘da boğmaca, tetanoz ve difteri aşısı ile bağışıklama oranı %92‘ye, Amerika‘da %91‘e kadar düşmüştür. Türkiye‘de ise genel aşılanma oranlarında düşüş yaşandığı belirlenmiştir. Kızamık, kızamıkçık, kabakulak, difteri, aselüler boğmaca, tetanoz, konjuge pnömokok ve hepatit B aşıları ile bağışıklama oranları 2016 yılında %98 iken sonraki yılda %96‘ya gerilemiştir. Bu nedenle DSÖ 2019 yılı için belirlediği 10 küresel sorun içerisinde aşı reddine de yer vermiştir. Bu bağlamda aşı karşıtlığını önlemek toplumsal bir sorumluluk olup sağlık personelinden, medya çalışanlarına hatta politikacılara önemli görevler düşmektedir. Literatürde aşı reddinin nedenlerine yönelik çalışmalar olmakla birlikte önlemeye yönelik herhangi bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu derlemenin amacı aşı ret ve tereddüt nedenleri doğrultusunda aşı karşıtlığını önlemeye yönelik girişimlerin sunulmasıdır. Derlemede verilen öneriler doğrultusunda yapılacak girişimsel çalışmalarla aşı ret ve tereddütlerinin önlenebileceği düşünülmektedir.Vaccination is an effective, cost-effective, and accepted method for reducing mortality and morbidity of various diseases. It is also considered one of the most important achievements of public health. The World Health Organization's March 2018 report states that global immunization prevents 2-3 million deaths annually, proving how important vaccination is important to public health. Although the proven benefits of vaccination are well known, there has been a global decline in immunization rates in childhood in recent years. According to 2017 data in Europe, the number of measles cases increased approximately threefold compared to the previous year and 87% of the diagnosed cases refused to be vaccinated. The immunization rate with pertussis, tetanus and diphtheria vaccines has decreased to 92% in Europe and 91% in the US. In Turkey, it was determined that the overall vaccination rates declined. Immunization rates of measles, rubella, mumps, diphtheria, acellular pertussis, tetanus, conjugated pneumococcal and hepatitis B vaccines decreased from 98% in 2016 to 96% in the following year. The World Health Organization has included vaccine rejection among the 10 global problems identified for 2019. A multidisciplinary effort is needed to reduce vaccine hesitation and increase vaccination rates in the community. In this context, preventing anti-vaccination is a social responsibility and it imposes important duties for health personnel, media workers and even politicians. Although there are studies on the causes of vaccine rejection in the literature, no studies have been found to prevent it.The purpose of this review is to suggest interventions to prevent antivaccine in line with the reasons for vaccine rejection and hesitation.Vaccine rejection and hesitations are thought to be prevented by interventional studies in line with the recommendations given in the review.