Türkçenin Sesi Radyosundaki dinleme metinlerinin söz varlığı açısından incelenmesi: Türkçe öğreniyorum A1-A2 örneği

Abstract

Bir dilin temel yapı taşı söz varlığıdır. Söz varlığı unsurları ana dili öğretiminde ne denli önemliyse bir dilin yabancı dil olarak öğretiminde de aynı önemi taşımaktadır. Dilde varlığını sürdüren deyim, atasözü, kalıplaşmış ifadeler, ikilemeler, ünlemler o dilin kültürünü de yansıtmaktadır. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan materyallerde hangi söz varlığı unsurlarının hangi dil seviyelerinde öğrencilere öğretilmesi gerektiği sorusu bu araştırmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. “Türkçenin Sesi Radyosundaki Dinleme Metinlerinin Söz Varlığı Açısından İncelenmesi: Türkçe Öğreniyorum A1-A2 Örneği” adlı çalışmanın amacı, Yunus Emre Enstitüsü tarafından hazırlanmış olan dinleme metinleri içerisindeki söz varlığı unsurlarının Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni’nin (D-AOBM) hedeflediği söz varlığı unsurları kazanımları ile örtüşüp örtüşmediğinin incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan doküman analizi kullanılmıştır. Veri toplama aşamasında ilk olarak dinleme metinleri, Yunus Emre Enstitüsü tarafından hazırlanan Türkçenin Sesi Radyosu internet sitesinden pdf formatında temin edilmiştir. Bulgular kısmında dinleme metinlerindeki söz varlığı unsurlarını belirlemek amacıyla öncelikle kelimeler alt alta sıralanarak her kelimeye kendi içinde sistematiği oluşturulan bir kod verilmiştir. İkinci aşamada sözcükler çekim eklerinden ayrıştırılarak bir sözcük dizini yapılmıştır. Sözcük dizini yapılırken Türk Dil Kurumu Sözlüğünde yer alan kelime anlamları kullanılarak kelimelerin tanımlamaları, kaçıncı anlamda kullanıldıkları ve kelimelerin köken bilgisi belirtilmiştir. Elde edilen tüm veriler Microsoft excel programına aktarılarak; sözcüklerin türü, anlam sırası, kelime kökenleri ve kelime sıklığını gösteren şekiller oluşturulmuştur. Daha sonrasında elde edilen veriler D-AOBM söz varlığı kazanımları kapsamında yorumlanmıştır. Sonuç kısmında, dinleme metinlerinde yer alan kelimelerin sıklığı ‘a frequency of Turkish’ sözlüğü ve yabancılara Türkçe öğretim setlerinde bulunan kelimelerin sıklık dizinleriyle karşılaştırılarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Sonuçların yabancılara Türkçe öğretimi amacıyla yeni hazırlanacak olan dinleme metinlerinin söz varlığı unsurlarının göz önünde bulundurulması bağlamında örnek teşkil etmesi amaçlanmıştır.The basic building block of a language is its vocabulary. As important as the elements of vocabulary are in mother tongue teaching, they are equally important in teaching a language as a foreign language. Idioms, proverbs, proverbs, stereotyped expressions, dilemmas, exclamations that continue to exist in the language also reflect the culture of that language. The question of which vocabulary elements should be taught to students at which language levels in the materials used in teaching Turkish as a foreign language constitutes the starting point of this research. “Analyzing the Listening Texts in Turkish Voice Radio in terms of Lexical Existence: The Case of Turkish Öğreniyorum A1-A2” aims to examine whether the vocabulary elements in the listening texts prepared by Yunus Emre Institute overlap with the achievements of the vocabulary elements targeted by the Common European Framework of Reference for Languages (CFRM). Document analysis, one of the qualitative research methods, was used in the study. In the data collection phase, firstly, the listening texts were obtained in pdf format from the Turkish Voice Radio website prepared by Yunus Emre Institute. In the findings section, in order to determine the vocabulary elements in the listening texts, first of all, the words were sorted one by one and each word was given a code that was systematized within itself. In the second stage, a word index was made by separating the words from inflectional suffixes. While making the word index, the definitions of the words, the meaning of the words and the origin information of the words were specified by using the word meanings in the Turkish Language Association Dictionary. All the data obtained were transferred to the Microsoft excel program and figures showing the type of words, order of meaning, word origins and word frequency were created. Then, the data obtained were interpreted within the scope of D-AOBM vocabulary acquisitions. In the conclusion part, the frequency of the words in the listening texts were analyzed and interpreted by comparing the frequency of the words in the listening texts with 'a frequency of Turkish' dictionary and the frequency indexes of the words in the Turkish language teaching sets for foreigners. The results are intended to serve as an example in the context of considering the vocabulary elements of listening texts to be prepared for teaching Turkish to foreigners.